Franciszek Bohomolec - Polska Fundacja

Pochodził on z okolic Witebska, a nauki pobierał w konwikcie jezuickim. Życie osobiste Bohomolca, całkowicie splotło się w jego działalność publiczną i społeczną. Jego praca zawodowa, polegała na sprawowaniu funkcji dyrektora, w królewskiej drukarni.
Do stolicy przybył on, po dziesięcioletniej pracy nauczycielskiej w kolegium wileńskim. Od tego momentu związał się on na zawsze z Warszawą, nie licząc wakacyjnych wyjazdów do pobliskiej Kobyłki.

Popularny i wysoko ceniony za obronę wartości kultury ojczystej i działalność oświatową, objął on w roku 1761 redakcję „Kuriera Polskiego” i „Wiadomości Uprzywilejowanych Warszawskich”. Zainteresował się też twórczością Macieja Sarbiewskiego i na bazie jego spostrzeżeń opracował „Słownik frazeologiczny łacińsko- polski”. 

Nie mniejsze znaczenie literackie, miał tomik Franciszka Bohomolca, zatytułowany Zabawek poetycki, zawierał on bowiem wzory poezji klasycystycznej, która w połowie wieku XVIII zaczęła wpływać na polską świadomość literacką ówczesnego społeczeństwa. Bohomolec, ukazuje tu wzory poezji okolicznościowej, towarzyskiej, religijnej, refleksyjnej, sielanki oraz żartu.
Najbogatszym plonem literackim jego żmudnych lat pracy pisarskiej,  jest zbiór komedii, czyli sztuk przeznaczonych do odgrywania przez młodzież w szkole, często na scenie otwartej dla szerszej publiczności. W kolegiach zakonnych, zwłaszcza jezuickich, teatr był ważnym środkiem oddziaływania wychowawczego i propagandowego, a w Polsce cieszył się on dużym zainteresowaniem społecznym.

Bohomolec, podejmował również ważne prace edytorskie. Pisał on utwory sukcesywnie uzupełniane fraszkami i żartami Kochanowskiego, Naborowskiego, Morsztyna, a także i Krasickiego. Przed wstąpieniem na tron Stanisława Augusta Poniatowskiego, podjął się on wydania Zbioru dziejopisów polskich. Była to czterotomowa seria kronik polskich, podkreślająca wartość wolnej ojczyzny dla każdego Polaka. 

W wielu kręgach literacko- intelektualnych, zwrócono uwagę na oryginalny testament pisarza. Pozostawił on bowiem zebrane przez siebie oszczędności, w wysokości trzech tysiący złotych do dyspozycji władz miejskich, celem wsparcia biednych ludzi z terenu Warszawy. Pieniądze te miały również pomóc ubogim wyrobnikom pióra, w wydawaniu ich prac literackich. W zmiennych historycznie warunkach fundacja ta, z której fundusze wypłacano w różnych wysokościach, istniała jednak przez całe dziewiętnaste stulecie, aż do wybuchu pierwszej wojny światowej. Przypominała ona swoim istnieniem postać nauczyciela, redaktora i poety, jednego z najskromniejszych pracowników i obywateli ówczesnej Warszawy.



EWA MICHAŁOWSKA WALKIEWICZ