Stanisław Piłat - pisarz, pedagog i działacz kulturalny

Pochodzenie

Był synem Józefa i Wiktorii z Wesołowskich. W czasie studiów we Lwowie, próbował swoich sił literackich na łamach lokalnych gazet. Działał on też w kółkach studenckich, nawiązał przyjaźń m.in. z Wincentym Polem. Tłumaczył na język niemiecki dzieła Mickiewicza.

Powstaniec listopadowy

Jako gorący patriota, brał udział w powstaniu listopadowym. Gdy był ranny trafił do niewoli rosyjskiej, gdzie spędził na przymusowej służbie w armii rosyjskiej trzy lata. Został zwolniony w 1835 roku, dzięki staraniom przyjaciół. Podjął wówczas pracę domowego nauczyciela Władysława Sanguszki w Gumniskach. Wówczas to, wszedł w skład Rady Narodowej we Lwowie.

Doktorat z filozofii

W lipcu 1849 roku, na Uniwersytecie Jagiellońskim, obronił doktorat filozofii i otworzył we Lwowie prywatny zakład wychowawczy dla chłopców. Poza pracą pedagogiczną, Stanisław Piłat udzielał się w organizacjach społecznych i kulturalnych, był członkiem Towarzystwa Gospodarskiego, radnym miasta Lwowa, współorganizatorem uroczystości ku czci Aleksandra hrabiego Fredry.

Wieczorki literackie

W jego domu odbywały się co sobotę wieczorki literackie. Utrzymywał on kontakty zarówno ze środowiskami postępowymi, jak i zwolennikami pracy organicznej. Był autorem dramatów historycznych, rozpraw literaturoznawczych, recenzji literackich i teatralnych. Publikował na łamach „Dziennika Literackiego", „Kółka Rodzinnego", „Nowin", „Czasu", a także "Tygodnika Naukowego".