Pantaleon Ignacy Potocki - powstaniec krakowski

Pochodzenie i rodzina

Był to syn Teodora Potockiego, generała artylerii konnej i Tekli z Karasińskich. Jego starszy brat Maurycy, walczył w powstaniu listopadowym.

Spisek krakowski

Do spisku mającego na celu wybuch powstania narodowego, wciągnął Potockiego Karol Ruprecht, polski działacz patriotyczny. Powierzonym Potockiemu zadaniem było opanowanie Siedlec i przecięcie Rosjanom drogi przemarszu w stronę Warszawy. Datę wybuchu powstania wyznaczono na noc z 21 na 22 lutego 1846 roku.

Ostatecznie powstanie objęło wyłącznie Kraków, zaś akcję powstańczą w zaborze rosyjskim odwołano. Informacja o tym nie dotarła jednak do Potockiego. Nieświadomy wypadków Potocki, z grupą kilkunastu ludzi przystąpił do realizacji założonego planu. Wraz z dwoma towarzyszami, Pantaleon udał się w stronę rodzinnego domu w Cisiach, aby zabrać pieniądze na dalszą drogę. Do dworu jednak nie dotarł. Ukrył się w młynie niedaleko Kotunia. Obawiając się patroli wojsk rosyjskich, Pantaleon Potocki polecił Jaworskiemu, który był jego przyjacielem z dzieciństwa, skontaktowanie się z rodziną w Cisiu. Ten zaś powiadomił o przybyszu chłopów z Kotunia, którzy postanowili go ująć, licząc na nagrodę od zaborcy. Broniąc się, Potocki zastrzelił jednego z nich. Został jednak pojmany i wydany żandarmom. Jego dwaj towarzysze zostali schwytani w pobliskiej wsi, również przy udziale miejscowych chłopów.

Potocki trafił do Cytadeli Warszawskiej. Dnia 17 marca 1846 roku przywieziono go do Siedlec, gdzie o godzinie 15.00 powieszono go publicznie.