Zamek Jan III Sobieski w Rzucenie - Perła na pomorskiej ziemi

Około 1308 roku, Rzucewo było posiadłością należącą do kasztelana puckiego, a następnie miasto to było posiadłością rycerską, kształtowaną na prawie polskim. Pod koniec XIV wieku, dobrami rzucewskimi władali członkowie rodu Schonegghe. W latach 1460-1462 podczas wojny trzynastoletniej, zamek rzucewski został splądrowany, a miasteczko Rzucewo zostało przyłączone do Prus Królewskich. W 1500 roku, w posiadanie Rzucewa weszła rodzina Bolszewskich z Bolszewa, trudniąca się rybołówstwem.

Bolszewscy posiadali także przywilej królewski, pozwalający im łowić ryby w zatoce, potwierdzony w 1548 roku. W 1578 roku, właścicielami dóbr rzucewskich została rodzina magnatów pomorskich, noszących nazwisko Wejherów. Za ich czasów, majątek ziemski uległ znacznemu powiększeniu. Wiadomo też, że istniał tu pod koniec XVI wieku dwór, umownie nazywany wielkim dworem Wejherow. W około 1625 roku, dwór ten wraz z całą osadą, został splądrowany i zniszczony przez wojska szwedzkie. Jednakże na mapie z 1655 roku ponownie pojawił się dwór rzucewski pod nazwą Weiershoff, co świadczy o jego odbudowaniu, albo też o wybudowaniu nowej siedziby. Przypuszcza się, że dwór Wejherów zlokalizowany był pomiędzy dzisiejszym dziedzińcem dworskim, a stromo opadającą skarpą brzegu klifowego.

Dwór Wejherów, służył także późniejszym właścicielom: Radziwiłłom, Sobieskim oraz Przebędowskim. Musiał być on wygodną, a zarazem bogato wyposażoną siedzibą szlachecką, spełniającą wymagania ludzi tamtej epoki. Po śmierci Jakuba Wejhera, dobrami zarządzała wdowa po nim, niejaka Joanna Katarzyna z Radziwiłłów, której majątek w 1665 roku odziedziczyły jej dwie córki. W 1676 roku, dobra rzucewskie odstąpiono Michałowi Radziwiłłowi, który poślubił Katarzynę Sobieską, siostrę króla Jana. Wiadomo też, że podczas swojego pobytu w Gdańsku w latach 1676-1677 król ten kilkakrotnie odwiedził Rzucewo i uczestniczył tu w polowaniach.

Po śmierci męża w 1685 roku, Katarzyna darowała Rzucewo królowi, który jednak zajęty sprawami państwowymi nigdy już nad morze nie przyjechał. Po śmierci króla Jana III Sobieskiego, Rzucewo przeszło na Marię Kazimierę, a następnie na królewicza Aleksandra. W latach 1711-1720, dobra rzucewskie zostały kupione przez magnata pomorskiego Piotra Jerzego Przebędowskiego za 160 000 guldenów. Nie wiadomo też, czy nowy właściciel osiadł w Rzucewie gdyż posiadał on liczne majątki, a rezydował przeważnie w pobliskim Wejherowie. W 1734 roku, podczas oblężenia Gdańska, Rosjanie nie chcąc dopuścić do desantu francuskiego, spalili większość wsi i majątków nadbrzeżnych, począwszy od Gdyni aż po Puck. Najprawdopodobniej pożar ten strawił też dwór Wejherów. W 1772 roku syn Piotra Jerzego, Ignacy Przebędowski planował budowę nowego pałacu, co poprzedziło wybudowanie cegielni, jednakże I rozbiór Polski pokrzyżował mu plany i był on zmuszony sprzedać Rzucewo.

Nowym właścicielem tegoż majątku, został wuj Ignacego, generał Józef Przebędowski. W 1811 roku, podczas toczących się w Europie wojen napoleońskich dwór przemieniono w lazaret, a następnie spalono. Około 1853 roku, zbudowano w pobliskim lesie kaplicę grobową, którą połączono z aleją lipową drogą obsadzoną bukami. W 1871 roku, po śmierci Karola von Below ówczesnego właściciela ziemi w Rzxucewie, majątek ten przechodzi w ręce jego córki Pauli, która wychodzi za mąż za Keyserlinga, budującego tu nowy zamek. Na początku XX wieku majątek rzucewski, znalazł się w rękach rodziny von Krokow, prawdopodobnie na skutek małżeństwa którejś z córek Pauli von Keyserling. W latach 1945-1975, zamek i park uległy powolnemu niszczeniu i dewastacji. W chwili obecnej, jest w nim urządzona restauracja i i hotel dla turystów.



Ewa Michałowska Walkiewicz