O Orlętach Lwowskich. Bohaterstwo obrońców Lwowa

1421 młodych walczących

We wspomnianych walkach, brało udział 1421 młodych polskich obrońców, z których najmłodszy miał jedynie 9 lat. Ten właśnie obrońca lwowski Antoś Petrykiewicz, został najmłodszym w historii Polski kawalerem Orderu Virtuti Militari. Lwów, był w początkach XX wieku, miastem o przeważającym procencie polskiej ludności. Gdy wojska ukraińskie, stanowiły militarne zagrożenie, Polacy umieli stawić im opór w dniu 1 listopada 1918 roku. W dwa tygodnie od inwazji, zacięta obrona pozbawionego dostaw wody i elektryczności miasta, trwała aż do połowy 1919 roku. Wtedy to wojska polskie przybyłe z odsieczą przerwały oblężenie.

Pod koniec wojny

Pod koniec I wojny światowej, wojskowe władze austriackie we Lwowie wspierały dążenia kół ukraińskich do przejęcia władzy w mieście. Wiadomości o tym wydarzeniu, docierały do patriotycznych środowisk polskich. Dominujące wpływy, miała w tamtych latach Narodowa Demokracja. W porównaniu ze stanem sprzed wojny, zmniejszyło się znaczenie konserwatystów, słabsze były też pozostałe partie polskie opowiadające się za wolnością. Szczególnie za totalną wolnością opowiadały się organizacje legionistów, jako Towarzystwo byłych Członków Wzajemnej Pomocy.

Wezwanie Rady Regencyjnej

W październiku 1918 roku, na wezwanie Rady Regencyjnej, pułkownik Władysław Sikorski organizował we Lwowie regularne Wojsko Polskie. Od lipca 1918 roku, istniały już Polskie Kadry Wojskowe, które były powiązane z Narodową Demokracją. Na ich czele stał kapitan Czesław Mączyński, członek Ligi Narodowej. W dniu 1 listopada 1918 roku, nad ranem, żołnierze podlegający Ukraińskiemu Komitetowi Wojskowemu, wkroczyli jako agresorzy do miasta i opanowali większość jego gmachów publicznych. W odpowiedzi powstały w zachodniej części miasta, dwa polskie punkty oporu ze źle uzbrojoną załogą. Były to między innymi, Szkoła im. Henryka Sienkiewicza, w której znajdował się batalion kadrowy WP pod dowództwem kpt. Zdzisława Trześniowskiego i Dom Akademicki z niewielką grupą żołnierzy POW. Obie te placówki rozpoczęły zbrojną akcję obrony miasta.

Po sukcesach

Jednym z dowódców obrony Lwowa, był ppłk Karol Baczyński. W pierwszych dniach walk ulicznych, polska młodzież sprawnie zdobywała broń na przeciwniku. Zaczęto też organizować mniej liczebne pododdziały wojskowe, a obok piechoty powołano do życia artylerię, kawalerię, oddział techniczny, a także niewielki oddział lotniczy. Oddziały polskie, skutecznie odpierały liczne ataki wojsk ukraińskich. W dniu 20 listopada, przybyła z Przemyśla oczekiwana odsiecz pod dowództwem ppłk Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego. Następnego dnia oddziały polskie przystąpiły do zorganizowanego ataku. Po całodobowych walkach, w dniu 22 listopada 1918 roku, Ukraińcy w obawie przed okrążeniem opuścili miasto.

20 października, 2023 w 105 rocznicę tego wydarzenia Redakcja Dziennika Polonijnego złożyła biało-czerwone kwiaty w miejscu pamięci narodowej.