Maciej Bogusz Zygmunt Stęczyński - wielki artysta i podróżnik

Rodzina Macieja
Urodził się w rodzinie ogrodnika Wojciecha Stęczyńskiego i Agaty z domu Zawadzkiej. Młodość Maciej spędził w Krośnie, gdzie uczył się on rysunku u malarza Marynowskiego. Pierwsze samotne wędrówki podróżniczo- turystyczne rozpoczął w 1833 roku. Uczestniczył w tym czasie w konspiracji galicyjskiej, współpracując m.in. z Sewerynem Goszczyńskim. 

Praca litografa
W latach 1837–1838 Stęczyński pracował jako litograf w pracowni Piotra Pillera we Lwowie. Porą zimową w latach 1845–1846, mieszkał i pracował w Stróżach, a w czasie rzezi galicyjskiej w roku 1846 został napadnięty, mocno pobity i aresztowany przez chłopów. W tym samym roku, został on zatrudniony we lwowskim wydawnictwie Kajetana Jabłońskiego. Był też zaangażowany w wydarzenia lwowskiej Wiosny Ludów mającej miejsce w roku 1848. 

Rękopis o podróżach
W swoim rękopisie, Maciej Stęczyński pozostawił wspomnienia ze swoich licznych podróży między innymi po Tatrach, Bukowinie, Śląsku, Serbii, Siedmiogrodzie i Dalmacji. Wszystkie te rejony zwiedzał, rysował i dokładnie opisywał. Był nierzadko pierwszym i jedynym w dziewiętnastowiecznym piewcą piękna wspomnianych terenów i twórcą wielu unikatowych widoków mających dużą wartość dokumentalną. Zawierają je głównie albumy zatytułowane Okolice Galicji, Pamiątka malownicza i poemat Tatry w dwudziestu czterech obrazach. Wykonał też Maciej Stęczyński unikatową serię rycin z pełną panoramą widoku z krakowskiego Kopca Kościuszki. Jego dorobek w zakresie „krajowidoków” był niewiele mniejszy od dokonań sławnego Napoleona Ordy.

Znawca Tatr
Maciej Stęczyński wśród Tytusa Chałubińskiego i Walerego Eljasza- Radzikowskiego był uznany najlepszym polskim znawcą Tatr. Po wspomnianych regionach Europy wędrował nieraz o chlebie i wodzie, o czym pisał w swoich poematach. Pracował ciężko w okresach zimowych, aby móc od wczesnej wiosny do jesieni wędrować z notatnikiem i szkicownikiem. Przewodnikiem Stęczyńskiego, był Józef Bigos, góral, doskonały znawca gór, pochodzący prawdopodobnie z Bukowiny.

Praca korektora
Od 1859 roku, Maciej Stęczyński mieszkał w Krakowie. Był tam korektorem miejscowej „Kroniki", woźnym w Wydawnictwie Dzieł Tanich i Pożytecznych, bibliotekarzem w powołanej przez Maurycego hr. Dzieduszyckiego czytelni Stowarzyszenia Oświaty Ludowej w Krakowie i w końcu urzędnikiem biurowym. Pod koniec życia żył w nędzy, utrzymywał się z okazjonalnych datków. Zmarł na gruźlicę w mieszkaniu przydzielonym mu przez władze miasta Krakowa. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim.

Ewa Michałowska-Walkiewicz
Dziennik Polonijny
Polska