Maksymilian Ciężki - podpułkownik Wojska Polskiego

Młodość
Urodzony był, jako jeden z dziewięciorga dzieci rolnika. Ojciec zawsze upatrywał w nim następcę w prowadzeniu gospodarstwa, tak więc Maksymilian skierowany został do szkoły rolniczej.

I wojna światowa
Już jako16 letni młodzieniec, Maksymilian w życie wkroczył, w chwili wybuchu pierwszej wojny światowej. W rodzinnym mieście utworzył on oddział skautowski i oczywiście, stanął na jego czele. Organizacja ta służyła jako pewnego rodzaju osłona maskująca werbunek do Legionów Polskich. W dniu 2 czerwca 1917 roku, powołany został do armii niemieckiej, by walczyć na froncie francuskim. Od dnia 9 lutego do 19 listopada 1918 roku, Ciężki pełnił służbę w Oddziałach Zapasowych Łączności w Ohrdruf. Przebywając na urlopie zorganizował on szybko grupę konspiracyjną, skupującą broń od żołnierzy niemieckich. Przydała się ona bardzo szybko, po jego demobilizacji i powrocie do Szamotuł.

Powstanie wielkopolskie
Na pierwszy sygnał o wybuchu powstania w Poznaniu, Maksymilian Ciężki uzbroił robotników fabrycznych i stojąc na ich czele usunął miejscową administrację niemiecką, zastępując ją Polakami. Z czasem, połączył siły z innym oddziałem powstańczym i w nocy z 30 na 31 grudnia opanował pobliskie miasteczko Wronki. Ciężka choroba płuc sprawiła, że musiał opuścić służbę liniową.

Lata niepodległości
W dniu 2 kwietnia 1919 roku po wyzdrowieniu, ujawnił swoje kwalifikacje wojskowe wstępując do Oddziałów Radiowych w pobliskiej cytadeli. W okresie od 30 listopada 1919 roku do 14 marca 1920 roku, został on słuchaczem Oficerskiej Szkoły Łączności w Zegrzu. Po jej ukończeniu, został przydzielony do 2 Batalionu Telegraficznego w Poznaniu.

Enigma
W styczniu 1929 roku, zgodnie z sugestią Sztabu Głównego WP, profesor Krygowski z Uniwersytetu Poznańskiego zorganizował kurs kryptologów, na który skierowano grupę najzdolniejszych studentów, biegle mówiących po niemiecku. Na wykładowców wyznaczono kryptologów cywilnych i wojskowych ze Sztabu Głównego Wojska Polskiego czyli: kpt. Maksymiliana Ciężkiego, mjr. Franciszka Pokornego, oraz inż. Antoniego Pallutha. Wyróżniającymi się adeptami kryptologii byli trzej młodzi matematycy, Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski. Jesienią 1930 roku, dla ośmiu studentów, którzy ukończyli kurs z najlepszymi wynikami, utworzono w Poznaniu filię Biura Szyfrów WP. Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski od dnia 1 września 1932 roku, zatrudnieni zostali w Warszawie jako kryptolodzy Biura Szyfrów Sztabu Głównego Wojska Polskiego. Rozpoznanie przez Mariana Rejewskiego tajemnicy Enigmy nastąpiło ostatecznie w grudniu 1932 roku, a praktyczne zastosowanie z udziałem Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego, miało miejsce w styczniu 1933 roku. Odtąd, aż do jesieni 1939 roku, polski Sztab Główny i Ministerstwo Spraw Zagranicznych, otrzymywały wielkiej wagi informacje o niemieckich siłach zbrojnych.

Lata powojenne
Maksymilian Ciężki podzielił los wielu polskich bohaterów, którzy po 1945 roku nie wrócili do kraju. Ówczesne władze krajowe pozbawiły go w 1946 roku, polskiego obywatelstwa, które przywrócono mu dopiero po śmierci. Nie wiedział też o tym, że polskie władze emigracyjne nadały mu stopień podpułkownika. Nigdy nie dowiedział się o śmierci swoich dwóch z trzech synów, gdyż te informacje żona Maksymiliana utrzymywała przed nim w tajemnicy w obawie o stan jego zdrowia. Zmarł w Londynie na nowotwór płuc. Dnia 23 listopada 2008 roku, prochy Maksymiliana zostały przewiezione do Szamotuł.

Ewa Michałowska-Walkiewicz
Dziennik Polonijny
Polska