NAJWIĘKSZA Z WIELKICH

W 1924 roku, ukończyła ona Szkołę Handlową Polskiej Macierzy Szkolnej w Łucku, otrzymując wzorową cenzurkę. Przez pewien czas pracowała w Głównym Urzędzie Statystycznym w Warszawie, po czym wyjechała do Gdyni. Brała udział w kampanii wrześniowej 1939 roku, zgłosiwszy się w ramach Ochotniczej Służby Kobiet. Pełniła funkcję kierowcy i organizatora lotnych punktów dożywiania i punktów sanitarnych działających przy 19 Dywizji Piechoty. Od połowy października 1939 roku, działała w konspiracji i była członkiem Służby Zwycięstwu Polski i Związku Walki Zbrojnej. Prawdopodobnie w listopadzie 1943 roku, wyszła za Jana Piwnika noszącego pseudonim Ponury, który prowadził walkę partyzancką w lasach świętokrzyskich. Walczyła w powstaniu warszawskim, a po jego upadku uciekła z pociągu transportującego powstańców na roboty przymusowe do Rzeszy Niemeickiej.

  Po przedostaniu się do Krakowa, Emilia Malessa pomagała w przerzucie do kraju kapitana Jana Owaka - Jeziorańskiego. Po rozwiązaniu Armii Krajowej, należała do organizacji Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, gdzie była członkiem ścisłego sztabu. Dnia 31 października 1945 roku, została aresztowana wraz z wieloma innymi byłymi żołnierzami AK. Natychmiast podjęła ona próby interwencji, domagając się dotrzymania umowy i uwolnienia ujawnionych przez nią żołnierzy podziemia. Pisała do Bolesława Bieruta, a także do ministra bezpieczeństwa publicznego Stanisława Radkiewicza. Od ówczesnego polskiego rządu otrzymała zagwarantowanie, że gdy ujawni ona pozostałych działaczy podziemia i byłych żołnierzy AK, nie będzie wobec nich stosowanych żadnych sankcji i restrykcji. Rząd polski, będący wówczas pod okupacją sowiecką, nie dotrzymał umowy z Malessą. Odrzucona przez przyjaciół i byłych akowców, popełniła samobójstwo. Jej prochy spoczęły na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.











EWA MICHAŁOWSKA WALKIEWICZ