Muzeum Katyńskie otrzymało popiersie autorstwa Leonarda Szczura, przekazane przez Janusza Jarosławskiego

Muzeum zostało utworzone w 1993 roku dzięki determinacji środowisk katyńskich. Muzeum Katyńskie to dom relikwii katyńskich i dom rodzin katyńskich. Ale to jest też pomnik, który woła głośno o zbrodni. To bardzo szczególna instytucja kultury - spełnia rolę muzeum i ośrodka edukacji. To pierwsza w świecie placówka martyrologiczno-muzealno-badawcza dokumentująca Zbrodnię Katyńską, popełnioną na ponad 22 tysiącach jeńców i więźniów wiezionych w latach 1939–1940 w sowieckich obozach i więzieniach.

Uwieczniony na popiersiu Wojciech Seweryn w latach 80-tych wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, był inicjatorem budowy i autorem Pomnika Ofiar Katynia w Chicago. Leonard Szczur przyjaźnił się z Wojciechem Sewerynem, który zginął 10 kwietnia 2010 roku w katastrofie smoleńskiej wraz z delegacją udającą się na obchody upamiętnienia 70-lecia Zbrodni Katyńskiej, w której zginął jego ojciec porucznik Mieczysław Seweryn. Film z przekazania popiersia:

Leonard Szczur, autor popiersia jest artystą rzeźbiarzem tworzącym w Chicago od 2001 roku. Dzieła artysty można spotkać w budynkach rządowych, centrach miast i świątyniach, nie tylko w Stanach Zjednoczonych ale także w różnych zakątkach świata, m.in. w Watykanie w Auli Pawła VI.

Zbrodnia Katyńska

Zbrodnia katyńska – zbrodnia posiadająca zgodnie z uchwałą Sejmu RP znamiona ludobójstwa, kwalifikowana jako zbrodnia wojenna, zbrodnia przeciwko ludzkości, zbrodnia przeciwko pokojowi i zbrodnia komunistyczna, popełniona przez NKWD przez rozstrzelanie wiosną 1940 roku co najmniej 21 768 obywateli Polski (w tym ponad 10 tys. oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej), na mocy decyzji najwyższych władz ZSRR zawartej w tajnej uchwale Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku (tzw. „decyzja katyńska”). Egzekucji ofiar, uznanych za „wrogów władzy sowieckiej”, NKWD dokonywało przez strzał w tył głowy z broni krótkiej.

Przez 50 lat (1940–1990) władze ZSRR zaprzeczały swojej odpowiedzialności za zbrodnię katyńską. 13 kwietnia 1990 roku oficjalnie przyznały, że była to „jedna z ciężkich zbrodni stalinizmu”. Wiele kwestii związanych z tą zbrodnią nie zostało jak dotąd wyjaśnionych.

“Tylko guziki nieugięte
przetrwały śmierć świadkowie zbrodni
z głębin wychodzą na powierzchnię
jedyny pomnik na ich grobie (…)

przeleciał ptak przepływa obłok
upada liść kiełkuje ślaz
i cisza jest na wysokościach
i dymi mgłą smoleński las
tylko guziki nieugięte
potężny głos zamilkłych chórów”

Zbigniew Herbert, Guziki z tomiku Rovigo, 1992