- Home >
- POLONIA USA >
- Fotoreportaże polonijne
Muzeum Spraw Wojskowych w Forcie 51 1/2 Swoszowice
Fort 51 1/2 Swoszowice (Wróblowice) wchodzi w skład Twierdzy Kraków znajduje się w Swoszowicach ok. 200 metrów na południe od ul. J. i F. Sawiczewskich w Krakowie. Dojazd autobusem MPK 234 do przystanku Landaua z Borku Fałeckiego.
Fort wybudowany został w latach 1897-1898. Jest typowym międzypolowym fortem pancernym obrony bliskiej, z czterema wieżami pancernymi z 8 cm armatami wz. 1894 oraz obserwacyjną wieżą pancerną. Wieże te produkowane były w zakładach Skody w czeskim Pilżnie w latach 1892-1899.
Zakłady pilżnieńskie produkowały staliwne wieże - lawety: dla armat szybkostrzelnych 8 cm - M.94 - o ciężarze 34 ton; dla 15 cm możdzierzy M.78 i M.80 - o ciężarze 28 ton; dla 15 cm haubic M.94 - o ciężarze 40 ton; oraz 11 tonowe wieże do obserwacji i kierowania ogniem; większość tej produkcji trafiła do twierdz galicyjskich; w tym czasie w Twierdzy Kraków na czternastu fortach postawiono 56 wież artyleryjskich i 20 obserwacyjnych).
Po roku 1940 zdemontowano i zezłomowano wieże pancerne. Fort dotrwał do naszych czasów w dobrym stanie i wreszcie znalazł godnego zaufania użytkownika.
Muzeum Spraw Wojskowych
Fragmenty armat z I wojny światowej, pociski, zapalniki, ale także rzeczy osobiste żołnierzy, jak menażki, kociołki, plecaki, a nawet fajki, które po ciężkim dniu w okopach dawały chwilę wytchnienia - to wszystko można zobaczyć w otwartym 11 Listopada Muzeum Spraw Wojskowych w Forcie Swoszowice.
Fundacja Gloria Fortubis
Fort wzięła pod opiekę Fundacja Gloria Fortubis. Jej członkami są m.in. kolekcjonerzy wojennych militariów. „Komendantem Fortu 51 1/2 Swoszowice” jest - Zbigniew Feliksiewicz, dyrektor Muzeum Spraw Wojskowych.
Członkowie fundacji mają dalekosiężne plany. W pierwszej kolejności chcą rozwijać muzeum i doprowadzić budynek fortu do stanu dawnej świetności (z Wiednia sprowadzono oryginalny plan rozkładu pomieszczeń), wzbogacać je w eksponaty związane z polskimi żołnierzami i żołnierzami Polakami służącymi w obcych armiach.
Pasjonaci historii twierdzy Kraków w maju 2013 r. wydzierżawili od miasta fort przy ul. Sawiczewskich i rozpoczęli remont. Zdążyli już naprawić dach i oczyścić teren, wycinając krzaki wokół budynku i galerii strzelniczej. Potem zaczęli do muzeum ściągać eksponaty (niektóre elementy ważą nawet kilkadziesiąt kilogramów).
W jednej z izb można zajrzeć za kulisy życia codziennego żołnierzy - z czego pili, jedli, czy mieli jakieś rozrywki i nałogi, a także jak się ubierali. Świetnie zachowane metalowe i szklane butelki oraz menażki, skórzane paski, klamry, ciężkie plecaki i płócienne worki na wodę uzmysławiają surowość warunków, z jakimi musieli zmierzyć się nierzadko bardzo młodzi żołnierze. W kolejnej izbie znajdziemy kolekcję solidnej, unikatowej artylerii, w tym takie perełki jak fragmenty pierwszej ładowanej odtylcowo armaty austro-węgierskiej M. 61 wraz z zamkiem, celownikiem i pociskiem.
Stowarzyszenie Rekonstrukcji historycznej - WRZESIEŃ 1939
Duża część polskich żołnierzy i oficerów swoje podstawowe szlify wojskowe otrzymało w armii austriackiej i dobrze, że współgospodarzem nowej ekspozycji jest Stowarzyszenie Rekonstrukcji historycznej WRZEŚEŃ 1939
Patrz https://www.youtube.com/watch?v=4BBR781fiRw
Patrz http://www.wrzesien39.pl/
Członkowie tego Stowarzyszenie o znakomitej, renomie ugruntowanej przez wiele lat ciężkiej pracy mającej na celu propagowanie historii Polski na jednym poziomie zgromadzili, zebrane przez wiele lat pamiątki, uzbrojenie i oporządzanie żołnierzy września.
W pomieszczeniach fortu można obejrzeć:
- armatę przeciwpancerną Bofors 37 mm,
- moździerz 81 mm, ckm wz. 30 i inne ),
- salę lazaretu ( szpitale polowego )
- mundury, repliki broni i oporządzenia, odznaki pułkowe,
- mapy i dokumenty ukazujące wysiłek zbrojny żołnierza polskiego
Często na ekspozycji będzie można spotkać członków Stowarzyszenia Wrzesień 39, których wyszkolenie bojowe i wiedza historyczna jest godna podziwu. Historia jest ich pasją – potrafią ciekawie i rzeczowo opowiadać o każdym prawie przedmiocie.
Tak wysiłkiem pasjonatów powstała wystawa, której nie powstydziły by się renomowane muzea wojskowe. Jest to dowodem że wcale nie trzeba mieć milionów złotych i wsparcia z dotacji unijnych aby zrobić coś pożytecznego na dobrym poziomie.
Na razie ekspozycja obejmuje tylko część sal i opowiada historie wojskowości I wojny światowej (to głównie zbiory z Austro-Węgier) i II Rzeczpospolitej.
Choć muzeum nie jest jeszcze gotowe, organizatorom zależało na udostępnieniu fortu zwiedzającym właśnie 11 listopada w Święto Niepodległości.
Muzeum Spraw Wojskowych można zwiedzać w każdą niedzielę w godz. 11.00 do 18.00. Tel. kontaktowy 797-851-822
Tekst i foto: Robert Springwald
KATALOG FIRM W INTERNECIE
