Dr. Nasiek: "Chodzenie jest dla człowieka najlepszym lekarstwem..."

- Dlaczego chodzenie jest tak ważne?

- Zanim wynaleziono samochody, komputery i telewizję, naszym głównym środkiem transportu były nasze nogi. Chodzenie było naturalną czynnością, wpisującą się w codzienną rutynę. Przez większość ludzkiej historii byliśmy zbieraczami i myśliwymi, przemierzającymi długie dystanse w poszukiwaniu pożywienia. Chodzenie było kluczem do naszego przetrwania.

Na przestrzeni wieków, nawet kiedy osiedliliśmy się i zaczęliśmy uprawiać rolnictwo, codzienne obowiązki wymagały od nas sporej aktywności fizycznej. Można rzec, że ewolucja dostosowała nasze ciała do regularnego poruszania się, a w naszych genach zakodowana jest potrzeba ruchu. Korzyści dla ciała z ruchu to:

• Poprawa krążenia – pomaga krwi przepływać łatwiej przez całe ciało, dostarczając tlen do wszystkich narządów i tkanek. To z kolei może prowadzić do obniżenia ryzyka chorób serca i udarów.
• Wzmocnienie  mięśni i stawów – podczas chodzenia pracują różne grupy mięśni, co pomaga je wzmocnić. Ponadto ruch stawów podczas spacerów pomaga w produkcji płynu stawowego, który działa jak naturalny smar i chroni stawy przed zużyciem.
• Wsparcie układu trawiennego – regularne spacery mogą pomóc w regulacji procesów trawiennych, zmniejszając ryzyko zaparć i wspierając zdrową florę jelitową.
• Zdrowe kości – chodzenie jest ćwiczeniem tzw. weight-bearing, co oznacza, że wspiera zdrowie gęstości kości, zmniejszając ryzyko osteoporozy.
• Znaczenie dla naszej równowagi i koordynacji – z każdym krokiem, który stawiamy, nasze ciało musi utrzymać równowagę. Mięśnie, stawy i nasz układ nerwowy pracują razem, aby dostosować się do różnorodnych terenów i zachować stabilność. Dzięki temu chodzenie jest świetnym sposobem na trening koordynacji i równowagi, co jest szczególnie ważne w miarę starzenia się.

Chodzenie to uniwersalna i najprostsza forma ćwiczeń. W przeciwieństwie do wielu innych form ćwiczeń nie wymaga specjalistycznego sprzętu ani specjalnych umiejętności. Można to robić niemal wszędzie i o każdej porze roku. To sprawia, że jest dostępne dla każdego, niezależnie od wieku, płci czy kondycji fizycznej.

- Czy chodzenie ma wpływ na nasze zdrowie psychiczne?

- Jest to naturalny antydepresant! Gdy spacerujemy, nasz organizm produkuje większą ilość endorfin, które nazywane są często hormonami szczęścia. Te biochemiczne substancje działają jak naturalne leki przeciwbólowe i przeciwlękowe, przynosząc uczucie euforii i spokoju.

• Zmniejsza też objawy depresji – regularne chodzenie może pomóc w redukcji objawów depresji. Działa to przez kombinację czynników – od uwolnienia endorfin po korzyści płynące z przebywania na świeżym powietrzu i w przyrodzie.
• Redukuje stres – chodzenie, zwłaszcza w otoczeniu przyrody, pomaga obniżyć poziom kortyzolu – hormonu stresu. Niższy poziom kortyzolu przekłada się na spokojniejszy umysł i lepsze samopoczucie.
• Medytacja w ruchu – chodzenie może stać się formą uważności, gdzie skupiamy się na naszym oddechu, krokach i otaczającej nas przyrodzie, w ten sposób uwalniamy się od natłoku myśli i świadomie obserwujemy otoczenie. Przebywanie na świeżym powietrzu i koncentracja na chwili obecnej pomaga osiągnąć stan wewnętrznego spokoju i obecności, który jest kluczem do zdrowia psychicznego.
• Chodzenie ma znaczący wpływ na jakość naszego snu – ruch na świeżym powietrzu, zwłaszcza w słoneczny dzień, może poprawić jakość i długość snu, ponieważ naturalne światło słoneczne wpływa na nasz wewnętrzny zegar biologiczny, pomagając w regulacji cyklu snu i czuwania.
• Wzmacnia więzi społeczne – spacerowanie z rodziną, przyjaciółmi czy sąsiadami nie tylko jest przyjemne, ale też ma wiele korzyści dla zdrowia psychicznego. Wspólne chodzenie stwarza okazję do nawiązywania i pielęgnowania relacji, co jest kluczem do dobrego samopoczucia. Dzieląc się swoimi myślami i uczuciami podczas spaceru, możemy uzyskać wsparcie od bliskich, co jest nieocenione dla zdrowia psychicznego.

- Czy Hipokrates miał na myśli tylko chodzenie czy też inne formy wysiłku?

- Ojciec medycyny Hipokrates, choć skupił się w swoim słynnym powiedzeniu na chodzeniu, to miał z pewnością głębsze spostrzeżenia dotyczące aktywności fizycznej jako całości. Hipokrates jest uznawany za jednego z pionierów holistycznego podejścia do zdrowia. Jego filozofia opierała się na harmonii ciała i umysłu oraz równowadze między różnymi aspektami zdrowia. Znaczenie różnorodności w treningu, chociaż techniki treningowe były w czasach Hipokratesa mniej zaawansowane niż dzisiaj, to instynktownie ludzie wiedzieli, że różnorodność ruchu jest kluczowa dla ogólnego zdrowia i dobrostanu. Wykonywanie różnych ćwiczeń, takich jak biegi, pływanie czy ćwiczenia siłowe, były znane i doceniane.

W dzisiejszych czasach mamy dostęp do szerokiej gamy aktywności fizycznych – od jogi, przez taniec, aż po sporty ekstremalne. Mają swoje unikalne korzyści i warto je docenić. Jednak bez względu na to, czy Hipokrates miał na myśli wyłącznie chodzenie czy też inne formy wysiłku, kluczem jest regularna aktywność fizyczna i dbanie o równowagę ciała i umysłu.