Gałązka, Jacek

Gałązka, Jacek
Redaktor i wydawca

"Kiedy przyjechałem do USA, mogłem robić to, do czego byłem zdolny i nikt mi w tym nie przeszkadzał, nie wypominał mi, że jestem Polakiem. Stany Zjednoczone to kraj, w którym nawet zwykły człowiek może się zakotwiczyć i wiele osiągnąć, nawet w pierwszym pokoleniu - znacznie więcej niż gdziekolwiek indziej na świecie" - tak oceniał Nowy Świat w jednym z wywiadów Jacek Gałązka.

Urodził się w Wilnie w 1924 roku. Losy wojenne najpierw zagnały go do Francji, później do Szkocji, gdzie ukończył George Watson\'s Boys College w Edynburgu. Jako 18-letni chłopiec wstąpił do polskiego wojska, gdzie służył w I Dywizji Pancernej gen. Maczka. Walczył we Francji, Belgii i Holandii, brał udział w operacji desantowej wojsk alianckich w Normandii w 1944 roku.

Po zakończeniu wojny przebywał w angielskiej strefie okupacyjnej, skąd został odkomenderowany na studia w Edynburgu. W 1948 roku ukończył ekonomię na tutejszym uniwersytecie i pracował w Szkocji jako ekonomista. Na początku lat 50-tych wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i zatrudnił się w firmie St. Martin Press w Nowym Jorku. Pracował w niej do 1963 roku, by następnie przejść do wydawnictwa Charles Scribner\'s and Sons, z którym związał się na 21 lat. Był pierwszym prezesem tej firmy nie należącym do rodziny Scribnerów.

W 1987 roku przeszedł do wydawnictwa Hippocrene Books, z którym związany jest do dziś. Jak wyjaśnia Jacek Gałązka: "Hippocrene to przede wszystkim wydawnictwo dwujęzyczne, wszelkiego typu słowniki, podręczniki do nauki języka, dwujęzyczne wydania poezji, etniczne książki kucharskie. Specjalizujemy się w rzadkich językach, którymi nieczęsto zajmują się wielkie domy wydawnicze - od polskiego, białoruskiego i litewskiego po dialekty pendżabi czy afrykańskie".

Jacek Gałązka jest także redaktorem miesięcznika "New Horizon", wydawanego przez Bicentennial Publishing Corp. jako dodatek "Nowego Dziennika". Jest to jedyne pismo w języku angielskim poświęcone wyłącznie sprawom polskiej kultury, którego zadaniem jest przekazanie Amerykanom polskiego pochodzenia wiadomości o kraju ich przodków, zachęcenie do odwiedzin Polski, czytania książek o Polsce, podawanie wiadomości o polonijnych organizacjach kulturalnych, pomoc w nauce języka poskiego itp.

W ciągu swej 43-letniej kariery w amerykańskich domach wydawniczych Jacek Gałązka wydał mnóstwo książek o Polsce i tłumaczeń, klasycznych pozycji, na język angielski. Sam przetłumaczył m.in. "Myśli nieuczesane" Stanisława Jerzego Leca.

Niezależnie od Hippocrene Books przygotowuje coroczne wydanie "The Polish Art Heritage Calender", w którym ukazało się do tej pory około 170 reprodukcji prac ponad 70 polskich artystów.

Za swą działalność wydawniczą i translatorską został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi.

Od lat związany jest z Instytutem Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku. Najpierw był tam doradcą do spraw wydawniczych, później został wybrany do Rady Dyrektorów, by w końcu stanąć na czele tej placówki naukowej. Tym samym podjął się bardzo odpowiedzialnego zadania, bowiem w sytuacji zmienionej rzeczywistości politycznej IPN dokonuje obecnie przewartościowania zadań i nakreśla nowe cele działania.