ŚWIATOWA PREMIERA!-IFIGENIA W AULIDZIE na podstawie Eurypidesa

Jeden spośród kilku w świecie znaczących zespołów teatralnych – Susan Sontag

Podejmując próbę wskrzeszenia energii teatru Starożytnej Grecji, zespół posługuje się muzyką i ruchem w celu badania granic ludzkich emocji – Julia Whitworth, The New York Times

Jedna z najlepszych w Polsce – i na świecie – grup teatralnych – Richard Schechner, redaktor naczelny The Drama Review


Nowy Jork, 17 września 2007 – Ośrodek Praktyk Teatralnych, jedna z najbardziej cenionych grup polskiego teatru eksperymentalnego, znana powszechnie jako Gardzienice, powraca do teatru La MaMa E.T.C ze światową premierą Ifigenii w Aulidzie na podstawie Eurypidesa. Gardzienice prezentowały już w nowojorskim teatrze Metamorfozy (2001) oraz Elektrę (2005), oba we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej.

Spektakl zostanie pokazany w dniach 4-21 października, od czwartku do soboty o godz. 19.30, w niedziele o 14.30 i 19.30 w teatrze La MaMa (Annex), przy 74 East 4th Street, New York City.

Ifigenia w Aulidzie, spektakl oparty na mitycznej historii wodza Agamemnona, który złożył swoją córkę Ifigenię w ofierze bogini Artemidzie, by wygrać bitwę o Troję, to w wykonaniu Gardzienic nie tylko dramat moralnego wyboru, ale także opowieść o okrucieństwie świata, zemście i przemocy. Reżyser wskrzesza antyk za pomocą alfabetu gestów odczytanych z wizerunków na starożytnych wazach i rzeźbach oraz pieczołowitej rekonstrukcji antycznej notacji muzycznej, budując jednocześnie most pomiędzy mitem i współczesnością. Tak jak we wszystkich wcześniejszych przestawieniach Gardzienic, zespół pragnie dotrzeć do fundamentów europejskiej kultury, uniwersalnych znaków i pierwotnych, niezmiennych emocji.

Włodzimierz Staniewski, założyciel i twórca wszystkich produkcji zespołu, zadedykował Ifigenię legendarnej założycielce La MaMa, propagatorce teatru wschodnioeuropejskiego w USA oraz przyjaciółce Gardzienic, Ellen Stewart. W ostatnich latach, oprócz Gardzienic, Instytut Kultury Polskiej prezentował na gościnnej scenie La Mama m.in. teatry Prowizorium, Pieśni Kozła, Wierszalin, Scenę Plastyczną KUL i Dada von Bzdülöw, czy amerykańskie adaptacje dramatów Witkacego i Mrożka,

Muzykę do spektaklu skomponował Zygmunt Konieczny, jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów muzyki teatralnej i filmowej, twórca największych przebojów Ewy Demarczyk. W głównych rolach występują wiodący aktorzy Gardzienic: Mariusz Gołaj (Agamemnon) i Joanna Holcgreber (Klitajmestra), w rolę Ifigenii wcieliła się Karolina Cicha; w spektaklu zagra także trzech angielskich aktorów (Charkie Cattrall, Tanushka Marah, Benedict Hotchins). W przedstawieniu udział biorą również: Justyna Jary, Barbara Wesołowska, Maniucha Bikont, Marcin Mrowca, Anna Dąbrowska, Agnieszka Mendel, Jacek Timingeriu. Reżyserem świateł jest Grzegorz Podbiegłowski, dźwięku – Maiej Znamierowski, kostiumy zaprojektowała Monika Onoszko, za choreografię i rekonstrukcje antycznych tańców wojennych odpowiada Julia Bui-Ngoc.

Spektakl powstał w koprodukcji ze Starym Teatrem w Krakowie oraz dzięki pomocy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Fundacji Trust For Mutual Understanding.

Ośrodek Praktyk Teatralnych Gardzienice powstał w 1978 r. z inicjatywy Włodzimierza Staniewskiego i zawdzięcza swoją nazwę wsi pod Lublinem, gdzie w XVII–wiecznym pałacu mieści się siedziba grupy. W efekcie regularnej aktywności dydaktycznej prowadzonej przez Staniewskiego i aktorów Gardzienic w kraju i za granicą, w 1997 r. powstała Akademia Praktyk Teatralnych, w której realizowane są projekty badawczo-artystyczne, muzyczne, kulturotwórcze, ekologiczne oraz z zakresu szeroko rozumianej humanistyki. Dotychczasowy dorobek zespołu stanowi siedem przedstawień wystawianych w wielu wersjach: Spektakl Wieczorny (1977), Gusła (1981), Żywot protopopa Awwakuma (1983), Carmina Burana (1990), Metamorfozy (1997) oraz Elektra (2005). Grupa
ze swoimi spektaklami dotarła do Azji i Ameryki, zorganizowano również kilkaset wypraw do enklaw, w których zachowała się kultura tradycyjna i specyficzna więź ludzi ze środowiskiem naturalnym. Przez ośrodek w Gardzienicach przewinęło się kilkuset aktorów, muzyków, badaczy i studentów z całego świata.

Spektakle Gardzienic nie mają nic wspólnego z klasycznie pojętą sztuką aktorską i odgrywaniem zadanego tematu. Grupa prowadzi badania w zakresie rdzennych i antycznych tradycji muzycznych, intensywny trening nad cielesnymi i głosowymi technikami pracy aktorskiej, zaangażowana jest w tworzenie teatru w naturalnym środowisku. W ostatnich latach teatr skupia uwagę na dziedzictwie starożytnej Grecji jako źródle europejskiej kultury. Badania nad starogrecką sztuką cheironomii i zapomnianymi technikami aktorskimi w odniesieniu do istniejących zabytków oraz ikonograficznych i literackich źródeł mają na celu wskrzeszenie tragedii z ducha muzyki. Nie chodzi jednak o naukowo obiektywne rekonstrukcje (mimo rzetelności badań Staniewskiego i współpracującego z nim muzyka Macieja Rychłego nad kulturą antyczną), a o dialog z tradycją, o przywrócenie widzom starogreckiego teatru – mrocznego i rubasznego, wzniosłego i melodramatycznego – oraz autentyczne z nim spotkanie. Przedstawienia teatru nazywane są
„etno-oratoriami” czy też „alegorycznym teatrem pieśni”, bogatym w metafory i charakteryzującym się złożonością formy. Wszystko to czyni z Gardzienic nie tylko pioniera nowego trendu w teatrze światowym, ale też przysparza im rzesze oddanych fanów i naśladowców na całym świecie. Strona internetowa teatru: www.gardzienice.art.pl

Włodzimierz Staniewski, założyciel i twórca wszystkich spektakli Ośrodka Praktyk Teatralnych Gardzienice, studiował polonistykę, a
swoją przygodę teatralną rozpoczął w krakowskim Teatrze STU, w którym grał m.in. w słynnym Spadaniu, politycznym spektaklu na podstawie T. Różewicza, którego premiera zbiegła się z wypadkami na Wybrzeżu w 1970 r. W 1971 r. rozpoczął czteroletnią współpracę z Laboratorium Jerzego Grotowskiego, gdzie przygotowywał artystyczne ekspedycje grupy. Od połowy lat 70-tych Staniewski wyjeżdżał na etnograficzne wędrówki po Europie Wschodniej. Jego celem stało się poszukiwanie nowego środowiska naturalnego dla teatru; opuszczenie miasta i odwołanie się do widzów nieskażonych rutyną. Razem z grupą studentów z Lublina, Wrocławia, Poznania szukał bazy dla swojego teatru na wschodzie Polski. W 1977 r. grupa przejęła XVII-wieczny pałac w Gardzienicach pod Lublinem. Tego samego roku sześcioosobowa grupa wyruszyła na pierwszą wyprawę na Roztocze. We wsi Antoniówka pokazali fragmenty Spektaklu wieczornego według Rabelais.

Zygmunt Konieczny, jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów muzyki teatralnej i filmowej oraz piosenki literackiej. Urodził się w 1937 r. w Krakowie i z tym miastem związany jest do dziś. W 1959 r. debiutował w „Piwnicy pod Baranami” i przez kilka lat był jej jedynym profesjonalnym kompozytorem. Stworzył oryginalny styl piosenki, w której muzyka interpretuje poetycki tekst, wydobywa znaczenia, stwarza emocje. Tworzył muzykę do tekstów poetów polskich i obcych, dla najwybitniejszych polskich artystów, m.in. Ewy Demarczyk. Konieczny od początku swojej drogi twórczej współpracował z teatrem, pisał muzykę do spektakli A. Wajdy, K. Swinarskiego, J. Jarockiego, T. Łomnickiego, oraz do ponad stu filmów fabularnych, telewizyjnych i krótkometrażowych (m.in. Ucieczka z kina Wolność W. Marczewskiego, Lawa T. Konwickiego, Jańcio Wodnik J. J. Kolskiego i in.).

LISTINGI:
CO: Ośrodek Praktyk Teatralnych Gardzienice, Ifigenia w Aulidzie na podstawie Eurypidesa
KIEDY: 4-21 października 2007 (czw.-sb. godz. 19.30, niedz. godz. 14.30 i 19.30)
GDZIE: Teatr La MaMa E.T.C., 74 East 4th Street (pomiędzy 2nd Avenue i The Bowery), Manhattan
DOJAZD: metrem: 4, 5, 6 do Bleecker St./B’way-Lafayette St.; V to Lower East Side/2nd Ave. autobusem: M8 do 2nd Ave (8th Street); M15 do 4nd Street (2nd Ave); M21 do 2nd Ave (Houston Street)
BILETY: $20. Sprzedaż biletów w kasie teatru: tel.212-475-7710 lub http://www.lamama.org
Więcej informacji: http://www.PolishCulture-NYC.org