Czy jest podatek od amerykańskiego stypendium?

Nasza czytelniczka najprawdopodobniej jest naukowcem stypendystą (w ramce na końcu artykułu piszemy, kto może otrzymać wizę J1 i J2). Dlatego, przez pierwsze dwa lata pracy w Stanach Zjednoczonych, jej dochód ze stypendium jest tam zwolniony z podatku.

Zwolnienie podatkowe w USA dla naukowca

Zwolnienie z podatku od stypendium przyznanego przez amerykańską uczelnię wynika z art. 17 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu podpisana w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz.U. z 1976 r. nr 31, poz. 178).

Zwolnienie to dotyczy osoby, która ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium jednego państwa (np. Polski) i jest zaproszona przez rząd drugiego państwa (np. USA), jego jednostkę administracyjną, władzę terenową, uniwersytet lub inną uznaną instytucję dydaktyczną na okres nieprzekraczający dwóch lat celem nauczania lub uczestniczenia w pracach badawczych lub w obu celach na uniwersytecie lub innej uznanej instytucji dydaktycznej.

Fakt, że dochody są zwolnione z podatku w Stanach nie oznacza jednak, że czytelniczka nie będzie musiał rozliczyć się z amerykańskiego stypendium z polskim fiskusem.

Obowiązek wobec polskiego fiskusa

Osoby, które mają miejsce zamieszkania w Polsce, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.).

Zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o PIT za osobę, która ma miejsce zamieszkania w Polsce, uważa się osobę, która:

- posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym (w sytuacji naszej czytelniczki ten punkt nie występuje).

Centrum interesów życiowych

Skoro czytelniczka wyjechała do USA na parę lat i wiemy, że przeniosła się za granicę wraz z mężem, to należy odpowiedzieć na pytanie, czy centrum jej interesów życiowych nadal jest w Polsce.

Fakt, że wyjechała wraz z mężem, mógłby świadczyć o przeniesieniu ośrodka interesów życiowych do Stanów, jednak z drugiej strony czytelniczka i jej mąż nadal są zameldowani w Polsce, mają rachunek w polskim banku, nie zaktualizowali formularza NIP (informując o wyjeździe), najprawdopodobniej reszta ich rodziny nadal mieszka w Polsce.

Pomocna w ustaleniu tego, gdzie znajduje się centrum interesów życiowych, może być Odpowiedź Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z 11 lutego 2009 r. na pytanie "Rz" Online dotyczące interpretacji terminu "centrum interesów życiowych" w związku z ustalaniem miejsca zamieszkania osób pracujących za granicą.

Biorąc pod uwagę fakt, że czytelniczka i jej mąż są nadal zameldowani w Polsce i ich wyjazd do Stanów ma charakter czasowy, fiskus może uznać, że mają centrum interesów życiowych w Polsce.

Jak rozliczyć zagraniczne stypendium

Dochód z tytułu stypendium będzie zakwalifikowany jako przychód z innych źródeł (art. 20 ust. 1 ustawy o PIT, w związku z art., 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy).

Zgodnie z tym przepisem wolne od podatków są stypendia w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w rozporządzeniu o podróżach służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium.

Dzienny limit zwolnienia, wyznaczony przez wysokość diety, uzależniony jest od kraju, w jakim stypendysta przebywał. Limit ten dla Stanów Zjednoczonych wynosi 46 USD (wysokość diety za dobę) oraz 160 USD (limit na nocleg w hotelu).

Kto może otrzymać wizy amerykańskie: J1 i J2

J1 jest nieimigracyjną wizą, która pozwala obcokrajowcom na przyjazd do Stanów Zjednoczonych w celu uczestniczenia w programach wymiany lub promocji i dzielenia się wiedzą i umiejętnościami z dziedziny nauki, edukacji i sztuki.

O ten typ wizy mogę ubiegać się:

- studenci uczelni wyższych,

- stażyści w firmach, instytucjach i urzędach,

- nauczyciele szkół podstawowych, średnich i wyspecjalizowanych,

- profesorowie, wykładowcy przyjeżdżających nauczać albo prowadzić badania naukowe na wyższych uczelniach,

- stypendyści naukowi,

- osoby będące w trakcie szkolenia medycznego i powiązanych branży,

- zagraniczni gości przyjeżdżający w celu podróży, obserwacji, konsultacji, badań naukowych, szkolenia, wymiany wiedzy, dzielący się wyspecjalizowaną wiedzą lub umiejętnościami, uczestnicy programów „people-to-people”

Wiza J2

J2 jest nieemigracyjną wizą, która umożliwia małżonkowi lub dzieciom (które nie są zamężne ani żonate i maja nie więcej niż 21 lat) osoby, która uzyskała wizę J1 na wjazd do USA

---

 

Rzeczpospolita, rp.pl