Renty-Emerytury, Polska-USA cz. VII

Wypłata emerytur i rent z ZUS 
i ich transfer do USA

Zakaz redukcji świadczeń osobom 
zamieszkałym w drugim państwie
Zgodnie z Umową, przepisy prawne, które ograniczają prawo do świadczeń lub ich wypłacanie wyłącznie z tego powodu, że dana osoba mieszka lub przebywa poza terytorium USA lub Polski, nie mają zastosowania do osób mających miejsce zamieszkania na terytorium drugiego państwa będącego Stroną Umowy. Emerytury 
i renty z ZUS nabyte na podstawie polskich przepisów prawnych nie mogą być zatem zmniejszane, czy też zawieszane z tego względu, że osoba zainteresowana na miejsce zamieszkania w USA.
 
Także amerykańskie emerytury i renty z Social Security nie mogą być zmniejszane, ani zawieszane z powodu posiadania przez świadczeniobiorcę miejsca zamieszkania na terytorium Polski.

Świadczenia z social security, których wypłata osobom zamieszkałym w Polsce została wstrzymana przed wejściem w życie Umowy ze względu na nieposiadanie miejsca zamieszkania na terytorium USA, mogą być wznowione. W celu wznowienia wypłaty tych świadczeń należy kontaktować się z:

Federal Benefits Unit (Federalne Biuro Świadczeń)
Ambasada USA w Warszawie
ul. Piękna 12
00-539 Warszawa, Polska
tel.: +011-48-22-504-2112, fax: +011-48-22-504-2122
email: fbuwarsaw@state.gov

Forma wypłaty świadczeń
Emerytury i renty z ZUS przyznane osobom zamieszkałym w USA, w zależności od dyspozycji osoby zainteresowanej, mogą być:

• wypłacane w Polsce - na rachunek bankowy świadczeniobiorcy lub do rąk osoby upoważnionej do odbioru zamieszkałej w Polsce, albo
• transferowane drogą bankową do miejsca zamieszkania 
w USA.

Transfer świadczeń z ZUS 
osobom zamieszkałym w USA
Zgodnie z Umową, osobom uprawnionym mającym miejsce zamieszkania na terytorium drugiego państwa świadczenia pieniężne przyznane z zastosowaniem Umowy wypłacane są bez pośrednictwa instytucji drugiego państwa (państwa zamieszkania). Świadczenia transferowane przez ZUS są więc bezpośrednio przekazywane osobom zainteresowanym, bez pośrednictwa amerykańskiej instytucji SSA.
Transfer emerytur i rent przez ZUS dokonywany jest na wniosek osoby zainteresowanej. Wniosek o transfer można zgłosić do ZUS:

• bezpośrednio do I Oddziału ZUS w Warszawie, który dokonuje transferu świadczeń emerytom i rencistom ZUS zamieszkałym w USA, albo
• za pośrednictwem oddziału ZUS, który dotychczas wypłacał świadczenie w Polsce,
• za pośrednictwem instytucji amerykańskiej Social Security Administration.

Emerytury-renty ZUS są przekazywane (transferowane) przez I Oddział ZUS w Warszawie - na indywidualne rachunki bankowe świadczeniobiorców ZUS zamieszkałych w USA prowadzone w bankach w USA. Instytucja amerykańska SSA nie pośredniczy w przekazywaniu emerytur i rent z ZUS osobom zamieszkałym w USA.

W celu uzyskania informacji na temat zasad wypłaty świadczeń amerykańskich należy zwrócić się do instytucji amerykańskiej Social Security Administration (adresy na końcu niniejszej informacji).

Wypłata emerytur i rent z ZUS odbywa się co miesiąc, w dniu ustalonym w decyzji organu rentowego jako termin płatności świadczeń. Jeżeli polskie emerytury lub renty zostały ustalone w kwotach niższych od najniższej emerytury, ich wypłata może odbywać się w cyklach innych niż miesięczne (np. kwartalnie).

Za dzień wypłaty polskich świadczeń emerytalno-rentowych, przekazywanych osobie zamieszkałej w USA, uważa się dzień przekazania przez ZUS należności do banku.

Świadczenia dla osób zamieszkałych w USA są wypłacane przez ZUS po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy w Polsce, zgodnie z polskimi przepisami podatkowymi. Z emerytur i rent ZUS nie potrąca i nie odprowadza do NFZ składek na ubezpieczenie zdrowotne w Polsce, ponieważ emeryci i renciści ZUS zamieszkali w USA nie są objęci polskim ubezpieczeniem zdrowotnym 
w Narodowym Funduszu Zdrowia.

W przypadku powzięcia przez emeryta lub rencistę zamieszkałego w Polsce zamiaru wyjazdu na stałe do USA, należy zawiadomić o tym jednostkę ZUS wypłacającą dotychczas świadczenie. Emeryt-rencista powinien przekazać tej jednostce dyspozycję co do sposobu dalszej wypłaty świadczenia. Po wyjeśdzie dalsza wypłata emerytury lub renty może być, na wniosek świadczeniobiorcy, dokonywana na jego rachunek bankowy w Polsce lub przekazywana do rąk osoby upoważnionej przez niego do odbioru świadczenia, zamieszkałej w Polsce.

Przykład 16
*    Rencista pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy przyznaną przez Oddział ZUS w Białymstoku. Jego żona pracuje 
w USA, gdzie postanowiła się osiedlić wraz z mężem. Po wyjeździe do USA mężczyzna poinformował ZUS o zmianie miejsca zamieszkania. Rencista w piśmie do Oddziału w Białymstoku wnioskował też o transfer renty do USA, podając numer rachunku bankowego w Stanach Zjednoczonych, na który zażyczył sobie przekazywanie przysługującego mu świadczenia z ZUS.
W związku z tym, Oddział ZUS w Białymstoku przekaże wniosek wraz z aktami rentowymi zainteresowanego do I Oddziału ZUS w Warszawie - Wydziału Realizacji Umów Międzynarodowych (tj. jednostki wyznaczonej do transferu polskich świadczeń emerytalno-rentowych osobom uprawnionym zamieszkałym w USA), która to jednostka podejmie dalszą wypłatę renty na rachunek rencisty w banku amerykańskim.

Transferem nie są objęte polskie świadczenia przyznawane 
w szczególnym trybie lub w drodze wyjątku. Świadczenia takie mogą być wypłacane wyłącznie w Polsce, a w przypadku wyjazdu za granicę - na rachunek bankowy świadczeniobiorcy w Polsce albo do rąk osoby upoważnionej przez niego zamieszkałej w Polsce.

Obowiązki informacyjne wobec ZUS
Emeryt lub rencista ZUS zamieszkały w USA obowiązany jest informować jednostkę organizacyjną ZUS wypłacającą mu emeryturę lub rentę o każdorazowej zmianie miejsca zamieszkania oraz 
o wszystkich okolicznościach mających wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość.

Do istotnych okoliczności, o których trzeba poinformować ZUS, należą w szczególności: zmiany danych personalnych (np. imienia, nazwiska) i adresowych, zmiana państwa zamieszkania, zmiana numeru rachunku bankowego, podjęcie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, osiąganie przychodu mającego wpływ na zawieszenie lub zmniejszenie renty (dotyczy to przychodu z działalności prowadzonej zarówno w Polsce, jak i za granicą), czy zakończenie nauki przez dziecko uprawnione do renty rodzinnej.

Jednostka ZUS, która wypłaca emeryturę lub rentę osobie zamieszkałej w USA, przeprowadza okresowo kontrolę istnienia dalszego prawa świadczeniobiorcy do pobierania świadczenia. 
W tym celu przesyła świadczeniobiorcy - do wypełnienia i własnoręcznego podpisania - formularz zatytułowany „Poświadczenie życia i zamieszkania”. W razie zaistnienia okoliczności uniemożliwiających lub utrudniających emerytowi lub renciście złożenie podpisu na formularzu „Poświadczenia życia i zamieszkania”, dalsze istnienie prawa do pobierania przez niego świadczeń może potwierdzić własnoręcznym podpisem upoważniona osoba, sprawująca faktycznie opiekę nad tym emerytem lub rencistą.

Własnoręczność podpisu złożonego na formularzu „Poświadczenia życia i zamieszkania” przez zamieszkałego za granicą emeryta lub rencistę, albo przez upoważnioną osobę sprawującej nad nim faktycznie opiekę, powinna zostać potwierdzona przez właściwy urząd lub osobę do tego upoważnioną w USA, albo przez osobę upoważnioną reprezentującą polską placówkę dyplomatyczną lub konsularną.


Zmniejszenie lub zawieszenie świadczeń z ZUS z tytułu 
dochodu osiąganego 
na terytorium USA
Osiąganie przychodu z tytułu działalności prowadzonej w USA podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych przez osoby pobierające wcześniejszą emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną z ZUS może powodować:

• zmniejszenie kwoty przysługującego świadczenia, jeżeli wysokość przychodów osiągniętych w USA przekracza 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obowiązującego w Polsce, ale nie więcej niż 130% miesięcznego wynagrodzenia,
• zawieszenie prawa do tej renty, jeżeli wysokość przychodów osiągniętych w USA przekracza 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obowiązującego w Polsce.

Ww. działalność obejmuje, w szczególności, zatrudnienie lub prowadzenie działalności na własny rachunek.
W odniesieniu do osób pobierających rentę szkoleniową z tytułu niezdolności do pracy (w związku z orzeczeniem o celowości przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie), osiąganie jakiegokolwiek przychodu z tytułu działalności zarobkowej stanowiącej tytuł do ubezpieczenia, w tym również za granicą, powoduje ustanie prawa do renty, bez względu na wysokość tego przychodu.

Renciści ZUS obowiązani są informować jednostkę ZUS wypłacającą świadczenie o osiąganiu przychodu i jego wysokości - zarówno z działalności prowadzonej w Polsce, jak i za granicą.

Ciąg dalszy jutro!
POLISH-AMERICAN PAGES 2009/10

Przygotowała na podstawie materiałów ZUS - Sabina Cyrulik, CPA