KONTAKT   I   REKLAMA   I   O NAS   I   NEWSLETTER   I   PRENUMERATA
Poniedziałek, 6 maja, 2024   I   09:34:28 PM EST   I   Beniny, Filipa, Judyty
  1. Home
  2. >
  3. POLONIA USA
  4. >
  5. Poradnik Imigranta w USA

Poznawanie Stanów Zjednoczonych

06 listopada, 2011

Stany Zjednoczone to demokracja przedstawicielska i obywatele odgrywają ogromną rolę w rządzeniu tym krajem. Rozdział ten omawia sposoby, w jakie obywatele pomagają kształtować rząd Stanów Zjednoczonych, początki i rozwój USA oraz sposoby działania naszego rządu.

My jako naród: Rola obywatela Stanów Zjednoczonych
W Stanach Zjednoczonych rząd zyskuje władzę rządzenia innymi od ludzi. Mamy rządy ludzi, sprawowane przez ludzi, na rzecz ludzi. Obywatele Stanów Zjednoczonych kształtują rząd tego kraju i jego politykę, muszą zatem poznać istotne kwestie publiczne i angażować się w swoje społeczności. Obywatele głosują w wolnych wyborach, wybierając istotnych przedstawicieli władz, takich jak Prezydenta, Wiceprezydenta, Senatorów i Członków Izby Reprezentantów. Wszyscy obywatele mogą dzwonić do wybranych przez siebie polityków, aby wyrażać swoje opinie, prosić o informacje i uzyskiwać pomoc w szczególnych sprawach.

Nasz rząd opiera się na kilku istotnych wartościach: wolność, możliwości, równość i sprawiedliwość. Amerykanie podzielą te wartości i wartości te nadają nam wspólną tożsamość obywatelską.

Rząd Stanów Zjednoczonych broni praw każdej osoby. Stany Zjednoczone składają się z ludzi o różnym pochodzeniu, kulturach i wyznaniach religijnych. Nasz rząd i prawa ustalane są w taki sposób, aby obywatele o różnych pochodzeniach i przekonaniach mieli wszyscy takie same prawa. Nikt nie może być ukarany i nie może go spotkać krzywda za opinie lub przekonania inne od opinii
i przekonań większości ludzi.

RZĄDY LUDZI, SPRAWOWANE PRZEZ LUDZI I NA RZECZ LUDZI:
CZYM JEST DEMOKRACJA?

Słowo demokracja oznacza rządy ludu. Demokracja może mieć różne postaci w różnych krajach. W Stanach Zjednoczonych nazywamy ją demokracją przedstawicielską. Oznacza to, iż ludzie wybierają przedstawicieli reprezentujących ich poglądy i troski w rządzie.

Jak powstały Stany Zjednoczone
Koloniści i osadnicy, którzy przybywali do Stanów Zjednoczonych we wczesnych latach, często uciekali przed niesprawiedliwym traktowaniem, szczególnie przed prześladowaniami religijnymi w swoich krajach pochodzenia. Szukali wolności i nowych możliwości. I dziś wielu ludzi przybywa do Stanów Zjednoczonych z tych samych przyczyn.

Zanim Stany Zjednoczone stały się oddzielnym i niezależnym krajem, składały się one z 13 kolonii, którymi rządziła Wielka Brytania. Ludzie mieszkający w koloniach nie mieli nic do powiedzenia w sprawie uchwalanych praw i kwestii rządzenia. W szczególności przeciwstawiali się oni „opodatkowaniu bez reprezentowania”. Oznacza to, iż wymagano od nich płacenia podatków,
ale nie mieli oni nic do powiedzenia w sprawach dotyczących sposobu działania władz.

W roku 1776 wiele osób doszło do przekonania, iż jest to niesprawiedliwe i że powinni rządzić sami. Przedstawiciele z kolonii wydali Deklarację Niepodległości. Ten ważny dokument stwierdzał, że kolonie są wolne i niezależne, i że nie są powiązane z Wielką Brytanią. Autorem Deklaracji Niepodległości jest Thomas Jefferson. Później został on trzecim prezydentem Stanów Zjednoczonych.

CO MOŻNA ZROBIĆ
Stali rezydenci korzystają z wielu praw i swobód. W zamian za to mają pewne obowiązki. Jednym istotnym obowiązkiem jest zaangażowanie się we własną społeczność. Należy również poznać sposób życia w Ameryce, jej historię
i władze. Można tego dokonać przez zajęcia edukacji dla dorosłych i czytanie lokalnych gazet.

STANY ZJEDNOCZONE I POCZĄTKOWYCH TRZYNAŚCIE KOLONII
Trzynaście kolonii zostało założonych w następującym porządku: Virginia, Massachusetts, Maryland, Connecticut, Rhode Island, Delaware, New Hampshire, North Carolina, South Carolina, New Jersey, New York, Pennsylvania i Georgia.

\"\"
Deklaracja Niepodległości została przyjęta 4 lipca 1776 r. Z tego powodu Amerykanie świętują co roku 4 lipca jako Dzień Niepodległości: są to niejako urodziny naszego kraju.

Stany Zjednoczone musiały walczyć o swoją wolność od Wielkiej Brytanii w czasie Wojny o Niepodległość (zwanej też rewolucją amerykańską, Revolutionary War). Generał George Washington dowodził wojskiem amerykańskiej rewolucji. Jest on również znany jako „ojciec naszego kraju”. Później został on pierwszym prezydentem Stanów Zjednoczonych.

Po wygraniu wojny, kolonie stały się stanami. Każdy stan miał swój własny rząd. Ludzie w tych stanach chcieli utworzyć nową formę rządu, która jednoczyłaby stany w jeden naród. Dzisiaj ten rząd centralny, nasz rząd ogólnokrajowy, znany jest jako „rząd federalny”. Stany Zjednoczone składają się obecnie z 50 stanów, Dystryktu Kolumbii (specjalnego obszaru, gdzie mieszczą się władze federalne), terytoriów Guamu, Samoa Amerykańskiego, Amerykańskich Wysp Dziewiczych, Wspólnoty Marianów Północnych oraz Portoryko.

„WSZYSCY LUDZIE ZOSTALI STWORZENI RÓWNYMI”
Wielu Amerykanów zna te słowa z Deklaracji Niepodległości na pamięć: „Uważamy następujące prawdy za oczywiste, że wszyscy ludzie stworzeni są równymi, że Stwórca obdarzył ich pewnymi nienaruszalnymi prawami, że w skład tych praw wchodzi życie, wolność i swoboda ubiegania się o szczęście.” Oznacza to, iż wszyscy ludzie urodzili się mając te same podstawowe prawa. Rząd nie tworzy tych praw, żaden rząd nie ma prawa ich odebrać.

Tworzenie „Jeszcze bardziej doskonałej unii”
Przez wiele lat po wojnie o niepodległość stany próbowały rozmaitych sposobów połączenia się w rząd centralny, lecz rząd ten pozostawał zbyt słaby. Dlatego przedstawiciele poszczególnych stanów spotkali się w Filadelfii, w Pensylwanii, w roku 1787, aby utworzyć nowy, silniejszy rząd centralny. Spotkanie to było Konwencją Konstytucyjną. Po długiej debacie przywódcy poszczególnych stanów przygotowali zarys dokumentu opisujący ten nowy rząd. Ten dokument to Konstytucja Stanów Zjednoczonych, jeden z najważniejszych dokumentów w historii Ameryki. Konstytucja opisuje sposób organizacji tego nowego rządu, sposób wyboru jego przedstawicieli oraz prawa, które nowy rząd gwarantuje obywatelom.

“OLD GLORY” - FLAGA STANÓW ZJEDNOCZONYCH
Flaga Stanów Zjednoczonych zmieniała się w ciągu naszej historii. Obecnie ma 13 pasków, które symbolizują początkowe 13 amerykańskich kolonii. Ma też 50 gwiazdek, po jednej na każdy stan. Amerykański hymn narodowy został napisany na temat tejże flagi i nosi tytuł “The Star-Spangled Banner” („Gwiaździsty Sztandar”). Flagę tę często nazywa się również “Stars and Stripes” („Gwiazdy i paski”), a jedną z ulubionych piosenek Amerykanów jest “Stars and Stripes Forever.” („Gwiazdy i paski na zawsze”).

Członkowie Konwencji Konstytucyjnej przyjęli Konstytucję w dniu 17 września 1787 r. Następnie musiało ją przyjąć wszystkich 13 stanów. Niektórzy uważali, iż Konstytucja nie zapewniała dostatecznej ochrony praw indywidualnych. Stany zgodziły się przyjąć Konstytucję po dodaniu do niej listy indywidualnych praw. Stany przyjęły Konstytucję w roku 1789. Ta lista indywidualnych praw, zwana Kartą Praw (Bill of Rights) została dodana do Konstytucji w roku 1791. Zmiany w Konstytucji zwane są poprawkami (amendments). Pierwszych 10 poprawek do Konstytucji nazywamy Kartą Praw.

Stany Zjednoczone to kraj rządzący się prawami. Przedstawiciele rządu podejmują decyzje w oparciu o te prawa. Konstytucja znana jest „prawem najwyższym kraju”, ponieważ każdy obywatel, w tym wszyscy przedstawiciele rządu i wszystkie tworzone prawa muszą być zgodne z zasadami Konstytucji. Prawa dotyczą wszystkich w równym stopniu. Rząd federalny ma ograniczone uprawnienia. Uprawnienia, których Konstytucja nie daje bezpośrednio rządowi federalnemu, pozostają w gestii stanów.

„MY, NARÓD”
„My, naród” to pierwsze słowa amerykańskiej Konstytucji. Konstytucja rozpoczyna się od wyjaśnienia, dlaczego została spisana i co chciała osiągnąć. Tę część nazywamy „Preambułą”. A oto tekst Preambuły do Konstytucji: „My, naród Stanów Zjednoczonych, w celu tworzenia bardziej doskonałej unii, ugruntowania sprawiedliwości, zapewnienia spokoju wewnętrznego, umożliwienia wspólnej obrony, popierania ogólnego dobra i zagwarantowania wolności dla nas samych i dla naszych potomków uchwalamy i ustanawiamy niniejszą Konstytucję Stanów Zjednoczonych”.

Karta Praw: 10 pierwszych poprawek
Pierwsze poprawki do Konstytucji zostały wprowadzone dla ochrony poszczególnych obywateli i dla ograniczenia uprawnień rządu. Karta Praw zawiera listę ważnych swobód, obiecanych mieszkańcom Ameryki. W większości przypadków prawa te stanowią ograniczenie tego, co rząd może zrobić poszczególnym osobom. Należą do nich:

  • Wolność słowa. Władzom nie wolno nakazać ludziom, co mają mówić, a czego nie. Ludzie mogą wypowiadać się w dowolny sposób w kwestiach publicznych bez obawy przed karą.
  • Wolność wyznania. Władzom nie wolno dyktować ludziom, do jakiego miejsca modłów mają uczęszczać. Ludzie mogą wybierać wyznanie – lub jego brak – zgodnie ze swoimi przekonaniami.
  • Wolność prasy. Władzom nie wolno decydować, co ma być drukowane w gazetach, bądź mówione w radiu czy telewizji.
  • Wolność zgromadzeń, czy też zbierania się w miejscach publicznych. Władzom nie wolno powstrzymać ludzi od legalnych zgromadzeń publicznych w rozmaitych celach.
  • Prawo do posiadania broni palnej. W większości przypadków władze nie mogą powstrzymać ludzi od posiadania broni palnej.
  • Wolność protestów przeciwko działaniom rządu i domagania się zmian. Władze nie mogą tłumić ani karać osób, podważająych działania rządu, z którymi się nie zgadzają.

Karta Praw gwarantuje również prawo do sprawiedliwej procedury sądowej (“due process”). Sprawiedliwa procedura to szereg konkretnych procedur prawnych, które muszą być zastosowane przy oskarżeniu kogoś o przestępstwo. Policjanci i żołnierze nie mogą zatrzymać i przeszukać osoby bez istotnej przyczyny, jak również nie mogą przeszukiwać domów bez zgody sądu. Osoby oskarżone o przestępstwo mają zagwarantowany szybki proces przed ławą przysięgłych, złożoną ze zwykłych i podobnych do nich obywateli. Mają zagwarantowanych przedstawicieli prawnych i mogą wzywać świadków swojej strony. Zabronione są również kary okrutne i nietypowe.

ZMIANA KONSTYTUCJI
Konstytucja Stanów Zjednoczonych nazywana jest „żyjącym dokumentem”, ponieważ Amerykanie za pośrednictwem swoich przedstawicieli ogólnokrajowych i stanowych, mogą ją zmieniać w razie potrzeby. Zmiany te znane są jako poprawki. Zmiana Konstytucji to proces długotrwały i trudny, dlatego zmieniono ją zaledwie 27 razy w ciągu całej naszej historii. Poza Kartą Praw istotne poprawki to Trzynasta, zakazująca niewolnictwa i Czternasta, która gwarantuje wszystkim obywatelom równą ochronę prawną. Dziewiętnasta Poprawka daje kobietom prawo do głosowania w wyborach.

Informacje Urzędu
ds. Obywatelstwa i Imigracji USA
(USCIS)