Czy musisz rozliczyć się z podatków w Polsce?

Ograniczony czy nieograniczony obowiązek podatkowy
Konieczność deklarowania w Polsce naszych przychodów zależy od tego, jaki mamy tam obowiązek podatkowy.

W Polsce
Od 1 stycznia 2007 r. - zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych - nieograniczony obowiązek rozliczenia podatków w Polsce spoczywa na osobach, które w danym roku podatkowym miały polską rezydencję podatkową. A rezydencję podatkową ma osoba, która spełnia jedno z poniższych kryteriów:

• przebywa w Polsce ponad 183 dni w danym roku podatkowym albo
• ma w Polsce ośrodek spraw życiowych, na który składa się centrum interesów osobistych (rodzina, przyjaciele, itp.) oraz centrum interesów gospodarczych (praca, biznes, posiadany majątek).

Rezydent podatkowy ma nieograniczony obowiązek podatkowy, czyli musi deklarować przychody z całego świata. Podatkowy nierezydent płaci podatki tylko od przychodu w Polsce.

Z tego wynika, że obywatele amerykańscy i posiadacze zielonych kart mieszkający w Stanach nie są polskimi rezydentami podatkowymi (nawet jeżeli są w Polsce zameldowani na stałe), więc tam deklarować swoich amerykańskich przychodów nie muszą. Jeżeli natomiast mają w Polsce jakiś przychód, to w Polsce płacą od niego podatki.

W Stanach
Obywatele amerykańscy i posiadacze zielonych kart są zawsze amerykańskim podatkowymi rezydentami w rozumieniu Internal Revenue Service (IRS), niezależnie od ich miejsca zamieszkania. Co do cudzoziemców, to krótko mówiąc, stają się rezydentami podatkowymi, jeżeli przebywają w USA dłużej niż 183 dni w roku.

Szczegółowe obliczenie długości rezydencji jest trochę skomplikowane, można je znaleźć na stronie: www.irs.gov

Przykłady opodatkowania
Powiedzmy, że rezydent podatkowy zarobił z pracy w Nowym Jorku $20,000, a jego odsetki w polskim banku w przeliczeniu na dolary wyniosły $1,000. Osoba ta ma nieograniczony obowiązek podatkowy w Stanach, więc musi na swoim rozliczeniu uwzględnić $21,000 przychodu. Podatki od $1,000 potrącone mu w Polsce są odpisem od podatków (foreign tax credit) w Stanach na mocy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Nierezydent podatkowy (non-resident alien for tax purposes), który zarobił w Stanach $20,000, a w Polsce $1,000 odsetek, ma ograniczony obowiązek podatkowy w Stanach i deklaruje w swoim rozliczeniu tylko $20,000. Osoba ta wypełnia wówczas formularz 1040 NR i nie może otrzymać standardowej ulgi, zwanej standard deduction. Może natomiast wyliczyć swoje odpisy podatkowe (itemized deductions).

Więcej informacji: IRS Publication 519, www.irs.gov

Emerytura ZUS albo KRUS
Czy w Polsce musi się rozliczać emeryt, który otrzymuje świadczenia ZUS, a mieszka w Stanach?

ZUS i KRUS zobowiązane są - jako płatnicy świadczeń - do pobierania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od wypłacanych emerytur i rent. Miesięczne zaliczki na podatek dochodowy od wypłacanych świadczeń emerytalno-rentowych wynoszą 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu, minus kwota zmniejszająca podatek, tj. 46 zł 33 gr. Jeżeli emeryt/rencista przekroczy dochód 85,528 zł (licząc od początku roku), wówczas od miesiąca następującego po miesiącu, w którym to przekroczenie nastąpiło, zaliczka wynosi nie 18%, lecz 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.

Ponadto, ZUS i KRUS oblicza i pobiera z wypłacanych świadczeń emerytalno-rentowych składkę na ubezpieczenie zdrowotne, w wysokości 9% podstawy wymiary składki, z tym, że 7.75% podstawy wymiaru składki pokrywane jest z zaliczki na podatek dochodowy, a pozostałe 1.25% podstawy wymiaru składki potrącane jest z kwoty netto emerytury lub renty.

Osoby, które nie mają innych przychodów w Polsce, deklaracji podatkowych wypełniać nie muszą.

Odsetki w polskim banku
Jeżeli masz w Polsce jakieś pieniądze w banku, to bank sam pobiera od nich podatek i odprowadza do urzędu skarbowego. Na tym sprawa się kończy. Tak samo wygląda sprawa z dywidendami - podatek ściąga i odprowadza do kasy fiskusa biuro maklerskie.

Przy okazji warto wspomnieć o ustawie o ujawnianiu kont zagranicznych dla celów podatkowych (Foreign Account Tax Compliance Act - FATCA). Dotyczyć ona będzie wielu Polaków mieszkających w Stanach mających w Polsce rachunki podlegające postanowieniom ustawy. Chociaż regulacje wchodzą w życie dopiero w styczniu 2014 roku, powinniśmy o nich wiedzieć, żeby być w zgodzie z przepisami, żeby legalnie uniknąć wścibskiego fiskusa, a także zapobiec kłopotom w przyszłości. Niektóre przepisy dotyczą właścicieli zagranicznych kont już teraz. Szczegóły wyjaśniam w książce pt. „Jak chować pieniądze przez fiskusem”.

Zyski z polskiej giełdy
Dochód ze sprzedaży papierów wartościowych objęty jest 19-procentowym podatkiem liniowym. Od dochodów z giełdy w ciągu roku nie odprowadza się zaliczek na podatek. Płaci się go w całości dopiero po zakończeniu roku w czasie rozliczeń z fiskusem, wypełniając formularz PIT-38.

Podatek za wynajem mieszkań
Od 1 stycznia 2010 obowiązuje nowelizacja ustawy o ochronie praw lokatorów. Dzięki ustawie o najmie okazjonalnym, właściciele mieszkań płacą tylko 8,5 proc. podatek ryczałtowy od przychodów z najmu. Oprócz tego, przepisy pozwalają właścicielom wynajmującym mieszkania czy pokoje na eksmitowanie niesolidnych najemców bez sądowego nakazu eksmisji.

Więcej informacji znajdziesz w artykule „Łatwiejszy wynajem mieszkań w Polsce” i na stronie: www.PoradnikSukces.com (w okienku „szukaj” wpisz „wynajem”).

Jak rozliczyć się w Polsce
Jeżeli otrzymujesz w Polsce tylko emeryturę albo bankowe odsetki, to płatnicy sami potrącają należne podatki i deklaracji podatkowej sporządzać nie musisz, niezależnie od tego, czy mieszkasz w Stanach czy w Polsce.

Jeżeli masz w Polsce inne przychody, a jesteś polskim rezydentem podatkowym zobowiązanym do rozliczenia w Polsce na mocy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, powinieneś złożyć deklarację PIT-36 i PIT-ZG w Polsce i rozliczyć na nich dochody uzyskane w USA. Ulgę abolicyjną obliczasz na druku PIT-O.

Deklarację podatkową ślesz do dnia 30 kwietnia do urzędu podatkowego właściwego ze względu na twoje miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce.

Więcej o rozliczeniu polskich podatków przeczytasz na stronie: www.mf.gov.pl

Jak rozliczać się w Stanach
Gdy masz nieograniczony obowiązek podatkowy w Stanach, bankowe odsetki czy zyski giełdowe (tak jak i wszystkie przychody z zagranicy) to masz obowiązek deklarować je na amerykańskim zeznaniu podatkowym, a zapłacone w Polsce podatki odejmujesz częściowo od amerykańskich dzięki kredytowi zwanemu foreign tax credit.

Szczegóły w książce pt. „Jak oszczędzać na podatkach”.

Gdy ślesz pieniądze do Polski
Sam fakt przesyłki pieniędzy do Polski na swoje konto nie powoduje obowiązków podatkowych. Płacimy podatki od przychodów po roku, gdy one zostały zarobione. Z prawidłowo opodatkowanymi pieniędzmi możemy robić co chcemy. Oczywiście są reguły dotyczące transferów międzynarodowych, ale nie mają one nic wspólnego z dochodowymi podatkami.

Jeżeli ślemy pieniądze do Polski dla kogoś, co jest darowizną, to poniżej $13,000 rocznie nie musimy ich zgłaszać do IRS, ale wyższe kwoty należy raportować na druku IRS Form 709. Odbiorcy w Polsce powinni zgłaszać darowizny do polskiego urzędu podatkowego i ewentualnie płacić podatki od darowizny zależnie od grupy podatkowej (pokrewieństwa) i wysokości darowizny. Szczegóły omówione sa w książce pt. „Powrót do Polski”.

Elżbieta Baumgartner

Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników, m.in.”Powrót do Polski”, „Emerytura reemigranta w Polsce, podręcznik seniora wracającego do kraju”, ”Ubezpieczenie społeczne Social Security”, „WEP: Jak walczyć z redukcją Social Security dla Polaków”, ”Obywatelstwo z przeszkodami”. Są one dostępne w polonijnych księgarniach oraz bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363
tel. 1-718-224-3492. 

Spis tych i wielu innych poradników w Internecie na stronie: www.poradniksukces.com