Dr Piotr Rychlik przewodniczył spotkaniu doradców prawnych Ministerstw Spraw Zagranicznych w ONZ w Nowym Jorku

Spotkania doradców prawnych zostały zainaugurowane w 1989 r. przez Polskę, Szwecję, Kanadę, Meksyk oraz Indie. Jest to najważniejsze doroczne wydarzenie tego typu, które gromadzi liczne grono ekspertów ds. prawno-międzynarodowych i jest okazją do poruszenia istotnych zagadnień z zakresu prawa międzynarodowego. 

Zgodnie z zasadą rotacyjnego przewodnictwa, tegorocznemu spotkaniu przewodniczył dyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego MSZ dr Piotr Rychlik. W charakterze moderatorów dyskusji i prelegentów wystąpił szereg światowej klasy prawników, w tym z Polski - prof. Cezary Mik (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego) i dr hab. Michał Kowalski (Uniwersytet Jagielloński). Ze strony ONZ w wydarzeniu wziął udział m.in. zastępca Sekretarza Generalnego ds. prawnych Miguel de Serpa Soares i specjalny doradca Sekretarza Generalnego ds. zapobiegania zbrodni ludobójstwa Adama Dieng.

 W ramach wydarzenia zrealizowano trzy panele dyskusyjne poświęcone zapobieganiu i karaniu najpoważniejszych zbrodni  w świetle prawa międzynarodowego, odpowiedzialności państw za czyny międzynarodowo bezprawne w kontekście praktycznym oraz kwestii Memoranda of Understanding w świetle Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów. 

Punktem odniesienia dla debaty na temat zapobiegania najpoważniejszym zbrodniom międzynarodowym był dorobek Rafała Lemkina, który – jako niestrudzony adwokat przyjęcia Konwencji ws. zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa – przyczynił się do stworzenia fundamentów międzynarodowego systemu sprawiedliwości karnej. Z inicjatywy Sekretarza Generalnego ONZ w 70. rocznicę uchwalenia Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa zainaugurowano kampanię na rzecz jej uniwersalnej ratyfikacji. Podczas spotkania Polska zapewniła o wsparciu dla tej inicjatywy. Uczestnicy dyskusji omówili rozwój prawa międzynarodowego w dziedzinie reagowania na najpoważniejsze zbrodnie i zaprezentowali inicjatywy mogące służyć wzmocnieniu mechanizmów w tym zakresie. 

W debacie poświęconej odpowiedzialności państw za czyny międzynarodowo bezprawne omówiono praktykę państw w dziedzinie samodzielnego egzekwowania odpowiedzialności. Uczestnicy spotkania zwracali m.in. szczególną uwagę na niesprecyzowany status Artykułów Komisji Prawa Międzynarodowego na temat odpowiedzialności państw.

 Z kolei w dyskusji panelowej poświęconej Memoranda of Understanding poruszono problemy związane z relacjami między traktatami a porozumieniami niewiążącymi prawnie. 

Przewodnictwo tegorocznemu spotkaniu doradców prawnych zbiegło się w czasie z niestałym członkostwem Polski w Radzie Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych, przypadającym na lata 2018-2019. Inicjatywa ta wpisuje się w jeden z priorytetów polskiego członkostwa w RB – wspieranie porządku międzynarodowego opartego na poszanowaniu prawa międzynarodowego. Była ona również okazją do promocji wkładu Polski i Polaków w rozwój prawa międzynarodowego.

Biuro Rzecznika Prasowego
Ministerstwo Spraw Zagranicznych