Zasiłek wypłaci bezrobotnemu zagraniczny urząd

Jakie skutki dla bezrobotnych przyniesie zmiana przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, która nastąpi 1 maja?
Michał Drozdowicz: Od tej daty miejsce rozporządzeń nr 1408/71 i 574/72 zajmą rozporządzenia nr 883/2004 i 987/2009. Zmian dla osób bezrobotnych poruszających się po państwach europejskich będzie kilka, i to korzystnych.

Generalna zasada pozostaje: nadal dla nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych liczy się państwo ostatniego miejsca pracy i stamtąd powinien być dokonywany jego transfer, jeśli uprawniony wyjedzie za granicę w celu poszukiwania pracy.

Zmieniają się też zasady transferowania zasiłków dla bezrobotnych, tzn. będą wypłacane bezpośrednio z instytucji zagranicznej do rąk uprawnionego. Poza tym nie będzie druków z serii E 300. Pojawią się dokumenty serii U. U1 będzie potwierdzać okresy zatrudnienia i pracy na własny rachunek, U2 – prawo do transferu zasiłku, a U3 będzie zawierać informacje o wystąpieniu okoliczności powodujących utratę transferu.

Jak będzie to wyglądać w praktyce?
Teraz osoba, która pracowała w Wielkiej Brytanii i jest z tego tytułu uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, występuje tam o druk E 303 i po przyjeździe do Polski rejestruje się w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy. Marszałek województwa wydaje decyzję i na jej podstawie polski PUP wypłaca zasiłek dla bezrobotnego na koszt angielskiego urzędu pracy. Od 1 maja będzie inaczej. Pieniądze trafią bezpośrednio z angielskiego urzędu pracy do rąk bezrobotnego. Nie zmienia się zasada, że zasiłek dla bezrobotnych może być transferowany do innego państwa nie dłużej niż przez trzy miesiące. Z tym że od 1 maja pojawia się możliwość przedłużenia tego okresu o kolejne trzy miesiące. Decyzja w tej sprawie należy do instytucji właściwej w państwie, z którego zasiłek jest przekazywany. Zainteresowany powinien złożyć wniosek w tej sprawie przed upływem pierwszych trzech miesięcy. Jeśli tego nie zrobi, będzie musiał powrócić do państwa, z którego transferowany jest zasiłek – inaczej go utraci. Nadal też obowiązywać będzie zasada, że osoba, która wyjeżdża z państwa, w którym ma prawo do zasiłku dla bezrobotnych, musi się zarejestrować jako poszukująca pracy w urzędzie zatrudnienia państwa, do którego przyjeżdża (powinna tego dokonać w ciągu siedmiu dni od wyjazdu), z tym że od maja będzie musiała przedłożyć w takim wypadku druk U2.

A jak będą sumowane okresy zatrudnienia w różnych państwach, żeby nabyć prawo do zasiłku dla bezrobotnych w jednym z nich?
Nadal będą sumowane okresy zatrudnienia. Nowością jest to, że doliczać będzie można także okresy pracy na własny rachunek. Z rozwiązania tego skorzystają wszyscy, w szczególności powracający po krótkim okresie pracy za granicą (np. cztery miesiące), którzy mają miejsce zamieszkania w Polsce. Dotyczy to też pracowników przygranicznych.

Przyjmijmy, że dana osoba prowadziła działalność na własny rachunek w Wielkiej Brytanii, a potem powróciła do Polski. Była zatrudniona tu trzy miesiące, a potem zarejestrowała się jako osoba bezrobotna. W takim wypadku okres ubezpieczenia w Wielkiej Brytanii z tytułu wykonywania pracy na własny rachunek zostanie zsumowany z trzema miesiącami zatrudnienia w kraju. Od tego będzie zależało, czy nabędzie w Polsce prawo do zasiłku. Okres ubezpieczenia w Wielkiej Brytanii, obok trzech miesięcy pracy w Polsce, będzie zaliczony do wymaganych 365 dni zatrudnienia w ciągu ostatnich 18 miesięcy.

Czy coś się zmieni z punktu widzenia służb zatrudnienia?
Niewiele. Nadal wypłat będą dokonywać powiatowe urzędy pracy, a decyzje w sprawach koordynacji będą podejmować marszałkowie województw, a w praktyce wojewódzkie urzędy pracy. Do ich zadań należeć będzie potwierdzanie okresów zatrudnienia i pracy na własny rachunek.

Jakie w związku z nowymi rozporządzeniami UE pojawią się zmiany w polskich przepisach?
Dokonane będą niezbędne zmiany w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a także w rozporządzeniu wykonawczym do niej. Bez względu jednak na to, czy zmiany w polskich przepisach zostaną dokonane przed 1 maja, bezpośrednie zastosowanie będą miały nowe zasady wynikające z obowiązujących od tej daty nowych unijnych rozporządzeń.

Źródło: Rzeczpospolita, rp.pl
Magdalena Januszewska