Zakopiańskie i tatrzańskie nowości

Zakończono trwającą trzy lata rewitalizację zabytkowego zespołu dworsko-parkowego w zakopiańskich Kuźnicach. Kosztującą 12,5 miliona złotych inwestycję w 75 procentach współfinansował Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. Wyremontowano zabytkowe dworki, starą karczmę, budynek dawnej Szkoły Pracy Domowej generałowej Zamoyskiej, gdzie przeniesiono siedzibę Tatrzańskiego Parku Narodowego.
   
Odtworzono również fundamenty dworu Homolacsów - pierwszych właścicieli Kuźnic oraz założenia ogrodowe. Obiekt wozowni został zaadaptowany na muzeum, a w dawnym spichlerzu organizowane będą wystawy czasowe.
   
Cały teren jest monitorowany, zamontowano także liczniki wejść. Na początku przyszłego roku postawione będą tablice informacyjne, ułatwiające turystom poruszanie się po tym terenie.
   
Największy rozkwit Kuźnic jako ośrodka przemysłowego przypadł na lata 1807-1869 r. Wtedy to dobra kuźnickie były własności rodziny Homolacsów. W tym czasie Zakopane było niewielką wsią, pozbawioną zaplecza noclegowego. Niemal wszyscy odwiedzający Tatry zatrzymywali się właśnie w Kuźnicach. W tym czasie powstały nieistniejące już dzisiaj dwór huty żelaza i obiekty mieszkalne.
   
W 1889 roku zakłady kuźnickie kupił hrabia Władysław Zamoyski. W obiektach dworskich utworzona została Szkoła Pracy Domowej Kobiet. Po śmierci hrabiego Kuźnice wraz z jego całym majątkiem tatrzańskim przeszły na własność Fundacji Zakłady Kórnickie. W 1949 roku majątek przejął Skarb Państwa.
   
Na terenie Tatr, po obu stronach granicy polsko-słowackiej, odbyło się kolejne liczenie kozic, zakończone optymistycznym wynikiem: jest ich 770, czyli o 241 sztuk więcej niż w zeszłym roku (w tym 170 w Polsce).
   
Kozica tatrzańska znajduje się na liście międzynarodowej Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych. W ciągu ostatnich 20 lat w wyniku kłusownictwa i zmian klimatycznych populacja tych zwierząt zmniejszyła się w Tatrach o połowę.
   
Kozice są zwierzętami stadnymi, żyją w niewielkich stadach zwanych kierdelami, które mają określoną strukturę, na czele stoi zawsze doświadczona samica z młodym tzw. licówka. W skład kierdela wchodzą też inne samice z młodymi oraz tzw. roczniaki i dwulatki. Samce żyją najczęściej samotnie lub tworzą grupy kawalerskie dołączając się do kierdli jesienią na czas godów.
   
W rejonie Morskiego Oka pojawią się przed świątecznym sezonem turystycznym nowe tablice ostrzegawcze.
   
– Zamykanie gór szlabanami, taśmami, czy straszenie mandatami nie jest tak skuteczne jak mówienie turystom, że każdy jest odpowiedzialny za swój los i każdy musi zachować zdrowy rozsądek – powiedział dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego Paweł Skawiński.
   
Tablice ostrzegać będą turystów przed niebezpieczeństwem zejścia lawin na najbardziej uczęszczanym szlaku w Tatrach: drodze do Morskiego Oka. Będą one informować turystów, że w okresie zagrożenia lawinowego zalecane jest korzystanie z tzw. obejścia zimowego na drodze przed Morskim Okiem, oraz o ryzyku wejścia na taflę jeziora.
   
Swoim wyglądem nawiążą one do nowej identyfikacji wizualnej Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Jerzy Bukowski