Home
WIADOMOŚCI
Polska

Przypomnienie starszego brata marszałka Piłsudskiego

Stanisław Dębicki 05 lipca, 2016

W 150. rocznicę urodzin uznanego badacza kultury ludów na Dalekim Wschodzie oraz wybitnego muzealnika i pioniera badań etnograficznych prowadzonych na Podhalu - Bronisława Piłsudskiego w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem otwarto wystawę przypominającą postać starszego brata Pierwszego Marszałka Polski.

Za udział w spisku, którego celem miał być zamach na cara Aleksandra III, został skazany na karę śmierci, zamienioną później na 15 lat katorgi, które spędził głównie na Sachalinie, gdzie zainteresował się kulturą tamtejszej ludności badając życie, język, obyczaje i tradycje ginących plemion: Ajnów, Niwchów oraz Oroków. Ożenił się z krewną jednego z wodzów, która urodziła mu syna o imieniu Sukezo i córkę Kyou.

Po powrocie z zesłania przebywał w latach 1906-1914 (z przerwami) w Zakopanem. W 1911 roku powołał Sekcję Ludoznawczą przy Towarzystwie Tatrzańskim, przyczynił się do rozwoju Muzeum Tatrzańskiego im. doktora Tytusa Chałubińskiego, był także inicjatorem wydawania przez tę placówkę „Rocznika Podhalańskiego”.

Pod koniec 1917 roku wyjechał do Paryża. Kilka miesięcy później utonął w Sekwanie, prawdopodobnie popełniając samobójstwo pod wpływem depresji. Pochowano go na cmentarzu Montmorency, ma też symboliczną mogiłę na starym cmentarzu zakopiańskim. Na Sachalinie, w Rosji i na Hokkaido upamiętniono go pomnikami, a w gmachu Biblioteki Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie wisi poświęcona mu tablica.

Wystawa podzielona jest na trzy bloki tematyczne:

kolekcja etnograficzna Bronisława Piłsudskiego w Muzeum Tatrzańskim
wśród Ajnów
zakopiańskie lata (1906-1914)

„Hitem ekspozycji będzie pierwszy publiczny pokaz, po ponad 100 latach, Króla Ajnów - portretu Bronisława Piłsudskiego namalowanego w Zakopanem w 1912 roku przez litewskiego malarza Adomasa Varnasa, który został odnaleziony w ubiegłym roku przez Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku i wypożyczony na zakopiańską wystawę. Na ekspozycji prezentowane są fotografie, dokumenty rękopiśmienne, nagrania, materiał filmowy - w tym dokumenty do tej pory nie publikowane, także strój ajnuski i fotografia zaginionego portretu etnografa, autorstwa Witkacego” - czytamy w materiałach prasowych wystawy pt. „Bronisław Piłsudski (1866 – 1918) - Niezwykły brat Marszałka”, która będzie czynna do 13 listopada br. w Galerii Sztuki XX wieku w willi „Oksza” przy ulicy Zamoyskiego 25.