ENA dla Wolińskiej

Jak powiedział jeden z członków składu orzekającego w tej sprawie, spełnione zostały wszystkie warunki do wydania ENA: wobec podejrzanej wydano już wcześniej zwykły (krajowy) nakaz aresztowania, mieszka ona w innym państwie Unii Europejskiej, a za zarzucane jej czyny przestępcze grozi więcej niż rok więzienia.

Czy brytyjscy sędziowie zdecydują o zatrzymaniu i przekazaniu Wolińskiej do Polski? W 2006 roku Home Office odmówiło jej wydania władzom Rzeczypospolitej. Europejski Nakaz Aresztowania rozpatrywany jest jednak przez wymiar sprawiedliwości danego kraju, a nie przez jego władze administracyjne. Wielka Brytania ma 90 dni od momentu zatrzymania osoby na mocy ENA na przekazanie jej Polsce.

Wojskowy Sąd Okręgowy chciał aresztować Wolińską już w 1998 roku, gdyż nie stawiała się ona na jego regularne, wielokrotne wezwania na przesłuchania, wysyłane jej na brytyjski adres. Rok później Polska rozpoczęła starania o ekstradycję 88-letniej dziś byłej prokurator (podpułkownika Wojska Polskiego w stanie spoczynku), ale Home Office uznało, że nie ma do tego podstaw, powołując się na przesłanki natury humanitarnej (wiek, stan zdrowia, okoliczności osobiste).

Ona sama konsekwentnie twierdzi, że jest całkowicie niewinna, a zarzuty przeciw niej mają charakter polityczny oraz antysemicki i w związku z tym nie mogłaby liczyć na sprawiedliwy proces w Polsce. W październiku br. powiedziała Polskiej Agencji Prasowej, że nowe starania o ekstradycję "nic jej nie obchodzą" i określiła je jako "kretyńską sprawę".

Wśród osób, które bezprawnie pozbawiła wolności byli m.in. generał August Emil Fieldorf-"Nil", Władysław Bartoszewski, ale także znany działacz komunistycznego reżimu Polski Ludowej Zenon Kliszko.

W 2006 roku Ministerstwo Obrony Narodowej zawiesiło wypłacanie Wolińskiej 1,5 tysiąca złotych wojskowej emerytury, ponieważ brakowało jej odpowiedniej wysługi lat, a Prezydent Lech Kaczyński pozbawił ją Komandorskiego i Kawalerskiego Krzyża Orderu Odrodzenia Polski.

Europejski Nakaz Aresztowania wydaje się rzadko i w sytuacjach, w których wystawiające go państwo członkowskie UE nie ma wątpliwości co do tego, że wyczerpało już wszystkie inne sposoby doprowadzenia osoby podejrzanej o popełnienie poważnych przestępstw do prokuratury i przed sąd.

Trzeba mieć nadzieję, że brytyjscy sędziowie potraktują wniosek swych polskich kolegów z cała powagę, na jaką on zasługuje. Jest to bowiem niewątpliwie ostatnia już próba sprowadzenia Heleny Wolińskiej-Brus do naszego kraju, gdzie czeka ją sprawiedliwy osąd zbrodniczych czynów, popełnionych przez nią przed ponad półwieczem, ale wciąż czekających na uczciwe i rzetelen rozliczenie.

Jerzy Bukowski