W Zakopanem uroczyście obchodzono 60. rocznicę śmierci jednego z najpopularniejszych autorów powieści dla dzieci, a także - o czym nie zawsze się pamięta - wybitnego poety, felietonista i społecznika: Kornela Makuszyńskiego.
Mało kto wie, że autor „Koziołka Matołka” spędził ostatnie lata życia i zmarł pod Tatrami. Jego pamięć uczcili nie tylko zakopiańczycy, ale także goście ze Stryja na Ukrainie, gdzie Makuszyński przyszedł na świat.
Uroczystości rozpoczęły się od złożenia kwiatów na jego grobie pięknie usytuowanym na zakopiańskim cmentarzu zasłużonych na Pęksowym Brzyzku.
„W miejscowym kinie zorganizowano seanse filmowe dla dzieci, podczas których najmłodsi oglądali bajkę <Przygody Koziołka Matołka> oraz film <Panna z mokrą głową>. Po południu w Miejskiej Galerii Sztuki dzieci, które przyjechały do Zakopanego ze Stryja, przedstawiły teatrzyk <Koziołek Matołek podróżuje po świecie>” - napisała Polska Agencja Prasowa.
Opiekunka grupy ze Stryja Tatiana Bojko powiedziała PAP, że pamięć o Makuszyńskim w jego rodzinnym mieście jest ciągle żywa.
- Starsi ludzie pamiętają, jak w dzieciństwie czytali „Koziołka Matołka”, a dziś tę literaturę zaszczepiają w młodym pokoleniu. My, Polacy, pamiętamy o Makuszyńskim, promujemy jego twórczość. Planujemy wznieść pomnik Kornela Makuszyńskiego przy Centrum Kulturalno-Oświatowym jego imienia. Na cokole pomnika chcemy umieścić słowa Kazimierza Wierzyńskiego: „Kornelowi Makuszyńskiemu, za serdeczność i czystość pióra” - dodała.
Autor „Panny z mokrą głową” pisał felietony, recenzje teatralne i teksty publicystyczne, ale zasłynął głównie jako autor książek dla dzieci i młodzieży. Był nadzwyczaj płodny literacko, co rok wydawał książkę, większość z nich została zekranizowana po II wojnie śswiatowej.
„Kolekcjonował dzieła sztuki. Kupował obrazy Jana Matejki, Juliana Fałata, Jana Styki. Otaczał się cyganerią artystyczną, był duszą towarzystwa - kelnerzy kłaniali mu się w pas. Z zamiłowania brydżysta. Jan Lechoń pisał: <Bo u Kornela w duszy niedziela>. Bliscy nazywali go <Wezuwiuszem humoru>. Orientacja polityczna kierowała go w stronę endecji, ale nie przeszkadzało mu to w pisaniu piosenek legionowych śpiewanych przez Piłsudczyków. Mówiono o nim: człowiek bez żółci - był lubiany przez wszystkich” - czytamy w depeszy PAP.
Makuszyński sporo czasu spędzał w Zakopanem, gdzie jego żona leczyła płuca (zmarła w 1926 roku na gruźlicę). Właśnie tam pisarz organizował zawody narciarskie dla dzieci i młodzieży, fundując nagrody i namawiając do uprawiania tego sportu. W Zakopanem do dzisiaj odbywa się memoriał narciarski dla najmłodszych im. Kornela Makuszyńskiego, popularnie zwany zawodami Koziołka Matołka.
Malarz Rafał Malczewski tak wspominał przyjaciela (cytat za depeszą PAP): „Stałym i wspaniałym bywalcem był Kornel. Jeżeli brydż i koniak zwolniły go od pracy, przechadzał się w splendorze po Krupówkach i kłaniał z umiejętnością podkomorzego, połączoną z kunsztem ochmistrza własnego dworu. Możnym słał pocałunki poprzez jezdnię wraz z czołobitnym pokłonem i omal że nie z obłapianiem za nogi, pokurczom i gołocie takie sobie od niechcenia machnięcie ręką lub jednym okiem. Był ulubieńcem karciarzy, choć nie lubił przegrywać.”
W 1937 roku Makuszyński został członkiem Polskiej Akademii Literatury - elitarnego grona liczącego tylko 15 członków.
„W 1939 r. stracił wszystko. Warszawska kamienica, w której mieszkał, została zbombardowana. Nie zachowały się rękopisy, obrazy, dzieła sztuki, rodzinne pamiątki. Okupację hitlerowską i powstanie warszawskie przeżył w stolicy; w 1945 roku przeprowadził się do Zakopanego. Po II wojnie światowej Makuszyński popadł w literacki niebyt. Lechoń w swoim, pisanym w Nowym Jorku <Dzienniku> wspomina: <Stał się cieniem samego siebie. Był więcej wykpiwany, niż czczony>. W PRL-u został wpisany na nieoficjalną listę autorów ideologicznie szkodliwych. Ówczesna polityka kulturalna dążyła do wymazania Makuszyńskiego z pamięci czytelników. Cenzura uniemożliwiła mu wydawanie książek. Makuszyński nie mógł znaleźć etatu w żadnej redakcji. Wraz z drugą żoną żyli skromnie, utrzymywali się z jej pensji śpiewaczki” - przypomniała PAP.
- Makuszyński związał z Zakopanem głęboko swoje życie, aż do samego końca. Ten najsmutniejszy okres życia poety, czyli od 1945 r. do jego śmierci spędził w mieście pod Giewontem. Żył w biedzie - mówił podczas rocznicowego wykładu w zakopiańskiej Galerii Sztuki profesor Grzegorz Leszczyński z Uniwersytetu Warszawskiego.
„Makuszyński zmarł 31 lipca 1953 r. w Zakopanem w wyniku zatrucia jadem kiełbasianym. Na wieść o śmierci Makuszyńskiego, Kazimierz Wierzyński napisał: <Są ludzie, którzy nie powinni umierać, którzy nie pasują do śmierci, o którym trudno myśleć jak o zmarłych>. Od 2003 roku w Pacanowie, którego szukał Koziołek Matołek, organizowany jest Festiwal Kultury Dziecięcej. W mieście funkcjonuje Europejskie Centrum Bajki, promujące utwory dla dzieci i młodzieży, w tym twórczość Makuszyńskiego” - czytamy w depeszy Polskiej Agencji Prasowej.
Jerzy Bukowski
Dziennik Polonijny
Polish Pages Daily News
KATALOG FIRM W INTERNECIE
