Amazon - część 1

I. INFORMACJE PRAKTYCZNE

CO TO JEST AMAZONIA?
Amazonia to terytorium stworzone w 85% przez dorzecze rzeki Amazonki, ale zalicza się do niej również dorzecze Orinoko i kilku innych mniejszych rzek.

Amazonka (Rio de las Amazonas, Río Amazonas), znajdująca się w Ameryce Południowej, posiadająca największe dorzecze na świecie (o powierzchni ok. 7 mln km kw.) i największe zasoby wodne. Dlatego też w jej dorzeczu wyrastają największe lasy tropikalne. Została odkryta w roku 1540 przez Hiszpana Francisco de Orellana, który jako pierwszy przepłynął rzekę z Andów do ujścia.

Długość rzeki od wieków była sprawą sporną. Dopiero w roku 2001 stwierdzono, iż rzeka ma długość 7,025 km, co sprawiło, że jest bezspornie najdluższą rzeką na Ziemi. Źródła Amazonki znajdują się w południowym Peru w wysokich Anadach na północnym zboczu Mt. Mismi, na wysokości 5,190 m n.p.m., którego południowe zobocze tworzy ścianę północną Kanionu Colca.

Płynie przez Peru, Brazylię i częściowo, jako rzeka graniczna, przez Kolumbię. Szerokość rzeki dochodzi w środkowym biegu do 20 km, zaś w biegu dolnym do 60 km. Ujście Amazonki do Atlantyku ma postać rozległej delty z licznymi, oddzielonymi od siebie, ramionami (około 200 odnóg). Przy ujściu rzeka ma prawie 80 km szerokości. Maksymalny przepływ przy ujściu dochodzi do 300 tys. m³/s. Amazonka ma ponad 1,100 doplywów, z których 17 ma długość przekraczającą tysiąc km.

Amazonia jest domem dla ponad 2,5 miliona gatunków owadów, dziesiątek tysięcy odmian roślin i około 2,000 rodzajów ptaków i ssaków. Na terenie Amazonii istnieje największa na świecie różnorodność roślin, tak że na jeden kilometr kwadratowy przypada ponad 75,000 typów drzew i 150,000 gatunków innych roślin. Jeden kilometr kwadratowy Amazonii zawiera około 90,000 ton żyjących roślin. Mieszka tam też około 20% wszystkich ptaków na Ziemi. Do dnia dzisiejszego skatalogowano ponad 438,000 gatunków roślin, ale nadal pozostało jeszcze dużo, nieopisanych, a nawet nie odkrytych. Lasy Amazonii są zwane "zielonymi płucami świata". To tu występuje największa produkcja tlenu, a zarazem pochłaniane jest najwięcej dwutlenku węgla na świecie. Panuje tam wilgotny klimat równikowy, o wysokiej średniej sumie opadów (do 4,000 mm), ze średnimi rocznymi temperaturami od 24 do 27°C.

KIEDY PODRÓŻOWAC DO AMAZONII?
Czy będziemy zadowoleni z naszej wyprawy do Amazonii w ogromnej mierze zależeć będzie w jakim okresie roku sie tam wybierzemy, a dokładniej na jaką pogodę tam natrafimy. Zamiast jednak jechać na ślepo, warto zapoznać się z informacją o tym jakie warunki atmosferyczne panują w poszczególnych częściach ogromnego terytorium Amazonii w poszczególnych okresach roku. Aby być bardziej precyzyjny warto podzielic terytorium Amazonii na trzy regiony: Zachodnia, Cenralna i Wschodnia. (zobacz mapke). W ten sposob bedzie nam latwiej okreslic dla poszczegolnego regiony okres pory deszczowej.

 
Region Zachodni - A, to głównie zbocza Andów, czyli region, w którym rodzi się większość rzek tworzących dorzecze Amazonki, jest to głównie terytorium Peru, Boliwii i Ekwadoru.
Region Centralny - B, to terytorium zachodniej Brazyli, od Manaus aż do Iquitos w Peru.
Region Wschodni - C, to terytorium od wybrzeża Atlantyckiego Ameryki Południowej, aż prawie do samego Manuas.

Podróżujac po Amazonii, chcemy uniknąć okresu, w którym jest pora deszczowa, gdyż grozi to tym, że nasza, np. 10-dniowa wyprawa, może odbywać się w 85% czasu w strugach ulewnego deszczu. Natomiast tak zwana pora sucha w Amazonii, wcale nie oznacza, iż zupełnie nie będzie padał deszcz. Może padać godzinę lub dwie dziennie lub też może nie padać przez 2-3 dni.

Określmy teraz, kiedy jest pora deszczowa w poszczególnych rejonach.

• Region Zachodni - A, najtrudniejszy do precyzyjnego określenia, ze wzgledu na fakt, iż mamy do czynienia z wysokimi górami i głębkimi dolinami, w których panuja swoiste mikroklimaty. Generalnie pora deszczowa zaczyna się w tym regionie w końcu grudnia i trwa aż do poczatku kwietnia. Wtedy też nie poleca się zwiedzania atrakcji Peru na terytorium Andów (np. Machu Picchu). Najlepiej rozpocząć podróżowanie od połowy kwietnia.
• Region Centralny - B,  tutaj pora deszczowa zaczyna się od końca marca i trwa aż do czerwca.
• Region Wschodni - C,  tutaj pora deszczowa zaczyna się od konca czerwca i trwa do końca sierpnia. Natężenie i długośc pory deszczowej uzależniona jest - co cztery, pięć lat - od siły fenomenu „El Ninio”.

Znając już terminy pory deszczowej, ktorą chcemy uniknąć, należy zastanowić się kiedy dokładnie najlepiej pojechać, np. na tę 10-dniową wyprawę. Czyli w jakim okresie pory suchej, trwającej wiele miesiący, jest najlepszy okres na podróżowanie. Otóż wybiera się tzw. amazońską wiosnę, czyli okres tuż po porze deszczowej, kiedy wiekszość amazońskich błot znajduje się pod wodą, co z jednej strony ułatwia poruszanie się, gdyż używamy łodzi, a z drugiej jest znacznie mniejsza ilość komarów i innego robactwa. Po prostu nie zdążyły się jeszcze wylęgnąc. Wynika z tego jasno, iż najmniej polecanym okresem podróżowania jest koniec pory suchej, kiedy to wszelkiego rodzaju owady przygotowują się do pory deszczowej, gromadząc zapasy i wtedy stają się bardzo natrętne, kąsając z  dwojoną siłą każdego, kto się pojawi w ich zasięgu.

Już wkrótce, dalszy ciąg informacji o Amazonii, przygotowany przez:
Jurka Majcherczyka, prezesa Polonijnego Klubu Podróżnika
1-201-384-5137; www.odkrywcy.com, www.classic-travel.com