Biuletyn Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku

Crowdrise
Drodzy przyjaciele! Prosimy dołączcie do naszej akcji fundrainsingowej. Prosimy o wsparcie Instytutu, zwracamy sie do wszystkich, ktorzy maja Polskę w sercu i doceniają znaczenie działalności Instytutu Piłsudskiego w USA. Każda suma pozwoli nam zachować nasze drzwi otwarte dla wszystkich, którzy cenią nasza Instytucję i chcą uczestniczyć w jej działalności. W przeszłości jest zawarta nauka o przyszłości. Wpierajmy Instytut Piłsudskiego w Ameryce.

Portale
Oprócz miesięcznych biuletynów i informacji na naszej stronie internetowej, umieszczamy informacje w portalach społecznościowych. Są one częściej ilustrowane zdjęciami i podają informacje na bieżąco o najnowszych wydarzeniach. Posiadaczy konto na Facebooku, Twitterze, Google+ i LinkedIn, zapraszamy do śledzenia naszych wiadomości. Nasze portale:

Facebook: najbardziej popularny portal, dla wielu główne źródło informacji. Twitter: krótkie wiadomości i zdjęcia. Google+: głownie zdjęcia i wideo, także komentarze, LinkedIn: portal nastawiony bardziej profesjonalnie od pozostałych.

Wizyty
Na początku sierpnia przebywali w Instytucie: Dyrektor Centralnego Archiwum Wojskowego im. mjr. Bolesława Waligóry - dr Andrzej Cz. Żak oraz zastępca dyrektora CAW płk mgr Bogusław Stachula. Przez dwa tygodnie korzystali z archiwum, przeprowadzając badania dokumentów dotyczących dyplomacji polskiej.
 

Wydarzenia

Wykład "Żołnierze gen. Stanisława Maczka"
W dniu 4 sierpnia odbyła się ciekawa prezentacja dr. Piotra Potomskiego zatytułowana Żołnierze gen. Stanisława Maczka. Dr Potomski jest nauczycielem w Gimnazjum i V Liceum Ogólnokształcącym w Koszalinie i wykładowcą w Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej i Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej. Zajmuje się dziejami najnowszej historii Polski i wojskowości. Za biografię gen. Maczka został nominowany w konkursie Książka Historyczna Roku.

Prelegent przedstawił niezwykłe dzieje trzech polskich mobilnych formacji: 10 Brygady Kawalerii, 10 Brygady Kawalerii Pancernej i 1 Dywizji Pancernej, dowodzonych przez Stanisława Maczka. Prowadzący przedstawił chwalebne czyny żołnierzy, ich bezprzykładne poświęcenie i heroizm w walce zbrojnej z wrogiem oraz niełatwe losy powojenne weteranów. Wykład został wzbogacony prezentacją multimedialną wraz z unikalnymi zdjęciami ze szlaku bojowego wymienionych jednostek, pochodzących z kolekcji gen. Stefana Bałuka. W wykładzie uczestniczyło prawie 100 osób. Zebrani, po projekcji, uczestniczyli w dyskusji.

Film "303"
W dniu 11 sierpnia reżyser Tomasz Magierski przedstawił wersję roboczą swojego najnowszego filmu dokumentalnego “303”. Jest to opowiadanie o wybranych, nieznanych epizodach z historii legendarnego Dywizjonu 303 na podstawie przeżyć trzech pilotów, uczestników Bitwy o Wielką Brytanię. Ukazuje dzieje Bitwy z punktu widzenia dorosłych dzieci głównych bohaterów: Ferica, Kenta i Urbanowicza, którzy urodzili się za granicą, nie mówią po polsku, a ich kontakty z Polską są niewielkie. Dzięki temu spojrzenie na fenomen Dywizjonu 303 ich oczami, ukazuje tę historię z innej, anglosaskiej perspektywy. Tło historyczne losów polskich pilotów w czasie II wojny światowej opisane jest przez weteranów Stanisława Sochę i Franciszka Kornickiego, pilotów Dywizjonu 303.

Tak jak na poprzednim spotkaniu, w pokazie uczestniczyło tyle osób, że nie dla wszystkich wystarczyło krzeseł. Po filmie były pytania i wystąpienia związane z Dywizjonem 303.

Film "Strażnik Minionego Czasu"
W dniu 25 sierpnia odbyło się spotkanie z reżyserem i aktorką Małgorzatą Potocką, twórcą wyświetlonego filmu dokumentalnego pt. Strażnik minionego czasu. Jest to opowieść o niezwykłych zbiorach zgromadzonych w Lwowskiej Galerii Sztuki. Jej dyrektorem od ponad 30 lat jest Borys Woźnicki, który stworzył muzeum i ocalił od zapomnienia narodowe skarby warte 3 miliardy dolarów. Przed kamerą opowiada o ich burzliwych dziejach. Mówi o bogactwach pałaców i zamków Ukrainy, potem przez lata grabionych i dewastowanych. Władze radzieckie niszczyły wszystkie świadectwa kulturowego dziedzictwa. Dzięki ogromnemu zaangażowaniu Borysa Woźnickiego pozostały jednak wspaniałe kolekcje, które są świadectwem tamtych czasów.

Około stu widzów zgromadzonych na projekcji z wielkim zainteresowaniem oglądało ten niezwykły film zrealizowany w 2006 roku. Jak powiedziała jego autorka, film był pokazywany wielokrotnie w różnych miejscach, między innymi w muzeach i instytucjach rządowych, w celu powiadomienia, jak bardzo potrzebna jest pomoc dla muzeum we Lwowie, aby niezwykle cenne dzieła sztuki, wśród których wiele pochodzi z polskich majątków na Wschodzie, nie uległy zniszczeniu.

Informacje Instytutu Piłsudskiego w Warszawie
Członkowie Instytutu Józefa Piłsudskiego w Warszawie uczestniczyli w uroczystościach Bitwy Warszawskiej 1920 r. i w święcie (dawniej) Żołnierza Polskiego – dziś święcie Wojska Polskiego w Warszawie i Ossowie. Prezes Instytutu, prof. Wiesław Jan Wysocki, uczestniczył – także ze słowem na tę okazję – w święcie pułkowym 31 sierpnia, na pamiątkę bitwy z bolszewikami pod Komarowem, stoczonej przez 9 Pułk Ułanów Małopolskich (przed wojną garnizon w Trembowli, a szwadron zapasowy w Stanisławowie).

Tak jak co roku, w dniach 6–12 sierpnia, trasę I Kompanii Kadrowej wiodącą z krakowskich Oleandrów do Kielc przemaszerowało około pół tysięcy piechurów i kawalerzystów Związku Piłsudczyków. Współorganizatorem Marszu, poza Związkiem Piłsudczyków, był Instytut Józefa Piłsudskiego, w Warszawie, zajmujący się badaniem najnowszej historii Polski. Patronat honorowy nad Marszem sprawowała Pani Karolina Kaczorowska, małżonka ostatniego Prezydenta II RP na Uchodźstwie śp. Ryszarda Kaczorowskiego.

W dniach 19-20 września, z okazji 95. rocznicy Batalii Niemeńskiej, Instytut współorganizuje konferencję w Sejnach i uroczystości na cmentarzu w Berżnikach.

Z kalendarium historii
W numerze 6(39)/2015 Biuletynu IPN “Pamięć” na str.5 w kalendarium jest notatka na temat antykomunistycznej organizacji “Ruch”, która powstała w Polsce w połowie lat sześćdziesiątych. Jak pisze prof. Andrzej Paczkowski “w odróżnieniu od innych, wcale licznych organizacji konspiracyjnych, których większość miała po prostu sztubacki charakter, “Ruch” nie tylko istniał przez kilka lat, ale wypracował własną koncepcję programową i świadomie nawiązywał do konspiracji niepodległościowej z lat 1945-1947”. Działacze “Ruchu” - a było ich kilkudziesięciu - określali PRL jako “atrapę państwa polskiego”, otwarcie deklarowali potrzebę odsunięcia komunistów od władzy i odzyskania przez Polskę niepodległości. Podejmowali działalność wydawniczą i spektakularne akcje. Jedną z nich miało być podpalenie Muzeum Lenina w Poroninie. W szeregach organizacji był prowokator, który doniósł o tym zamiarze i akcja nie doszła do skutku, bowiem 20 czerwca 1970 roku aresztowano działaczy pod zarzutem próby obalenia ustroju. Wyroki zapadły w październiku 1971 roku. Najwyższe wyroki otrzymali: Andrzej i Benedykt Czumowie, Stefan Niesiołowski, Marian Gołębiewski, Bolesław Solarz i Emil Morgiewicz. W obronie działaczy “Ruchu” wystąpili liczni intelektualiści. Interwencję podjął także Alojzy Mazewski, prezes Kongresu Polonii Amerykańskiej. Ostatni skazani opuścili więzienie jesienią 1974 roku na mocy amnestii.

Podziękowania
Serdecznie dziękujemy panu Marianowi Sak i George Bobinski za szczodre donacje.

Dziękujemy panu Kendallowi Merrian, amerykańskiemu poecie i pisarzowi zainteresowanemu tematyką polską, za przysłanie do Instytutu swoich wierszy, poematów oraz materiałów warsztatowych i badawczych.

Dziękujemy panu Bohdanowi Kaczmarkowi - regionaliście, redaktorowi Wirtualnej Izby Regionalnej Gminy Książ Wielkopolski za przysłanie w formacie cyfrowym zdjęć archiwalnych datowanych na 1933-34 rok, przedstawiających uroczystości imienin Marszałka Józefa Piłsudskiego, obchodzone przez uczniów szkół w Książu i w Mchach. Są to wzruszające, unikatowe zdjęcia dzieci zgromadzonych wokół portretu Marszałka przyozdobionego bukietami kwiatów. Zapraszamy do odwiedzenia Portalu Wirtualnej Izby Regionalnej.