Sensacyjne odkrycie

3 września 1939 polskie samoloty ze 121 Eskadry Myśliwskiej rozegrały bitwę powietrzną z grupą bombowców niemieckich zamierzających wykonać bombardowanie Krakowa. Polacy zmusili Niemców do ucieczki, zestrzeliwując 1 He 111 a 2 uszkadzając.

Polski samolot PZL P.11c pilotowany przez ppor. Wacława Króla został trafiony w silnik. Maszyna się zapaliła i spadła na ziemię. Pilot zdołał się uratować, skacząc ze spadochronem.

Od lewej: Mieczysław Wyszkowski, Władysław Drecki, Wacław Król i Bohdan Arct.

Samolot myśliwski PZL P.11c

Ocalały z katastrofy pilot, autor wielu interesujących książek o historii lotnictwa, podał w miarę dokładnie miejsce upadku swej maszyny,  ale trzeba była czekać 73 lata aż Janusz Czerwiński mieszkaniec Kłaja przypadkiem natknął się na wystający z ziemi fragment metalu, który ukazał się karabinem maszynowym z polskiego samolotu. Zawiadomił red. Adama Sikorskiego i ekipę programu "Było nie minęło". Równocześnie, pod wodza Tomasza Jastrzebskiego, do organizacji poszukiwań włączyli się pasjonaci lotniczej archeologii z  Polskiego Towarzystwa Historycznego w Nowym Targu. Na miejscu byli również obecni przedstawiciele Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, krakowskiego Muzeum Armii Krajowej. Dużym zrozumieniem dla konieczności pojęcia szybkich działań zabezpieczających wykazały się służby konserwatorskie i Nadleśnictwo Niepołomice wydając w błyskawicznym tempie wszelkie potrzebne zgody.

W strugach deszczu kilkunastu ludzi przeczesało dokładnie teren o powierzchni 200 m2, znajdując oba pokładowe karabiny maszynowe, 4 cylindry z silnika oraz sporo elementów poszycia - niektóre pokryte jeszcze oryginalną farbą.

Jak zapewniono uczestników poszukiwań, po konserwacji fragmenty "PZL 11c" zostaną wyeksponowane w Izbie Regionalnej w Kłaju.

Akcję poszukiwań i wydobycia części samolotu zarejestrowała ekipa programu "Było nie minęło - kronika zwiadowców historii" Adama Sikorskiego. Nagrany w Kłaju materiał będzie można będzie zobaczyć w TVP Info w sobotę 21 kwietnia o godz. 15.00.

Samolot PZL P.11 (zwany "jedenastką") to polski samolot myśliwski konstrukcji inżyniera Zygmunta Puławskiego. Najpopularniejszy i podstawowy polski myśliwiec wchodzący w skład lotnictwa polskiego przed wybuchem II Wojny Światowej. Jedyny kompletny egzemplarz P.11c znajduje się w zbiorach Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Samolot ten należał do 121 Eskadry Myśliwskiej w Krakowie.

Wacław Król (ur. 25 grudnia 1915 w Sandomierzu, zm. 15 czerwca 1991 w Warszawie) – pułkownik pilot Wojska Polskiego. W czerwcu 1939 mianowany został zastępcą dowódcy 121 Eskadry Myśliwskiej.

• 1 września zestrzelił wspólnie z kpr. Pawłem Kowalą obserwacyjny Henschel Hs 126.
• 3 września podczas walki z samolotem bombowym Heinkel He 111 został zestrzelony i wyskoczył ze spadochronem we wsi Kłaj.
• 5 września wraz z kpr. Piotrem Zaniewskim zestrzelił Heinkel He 111.
• w kampanii francuskiej zestrzelił na pewno 2 niemieckie samoloty (Heinkel He 111 i Dornier Do 17) i prawdopodobnie jeden (Dornier Do 17).
• w sierpniu 1940 dołączył do 302 Dywizjonu Myśliwskiego Poznańskiego, w którego składzie wziął udział w Bitwie o Anglię.

Wacław Król wykonał 286 lotów bojowych, zestrzelił na pewno 9 (niektóre opracowania podają 8 1/2) i prawdopodobnie 3 nieprzyjacielskie samoloty oraz uszkodził 4. Daje mu to 12 miejsce na liście polskich asów myśliwskich. Zmarł 15 czerwca 1991 w Warszawie i pochowany został na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (kwatera C 30 rz. X m. 32).

Muzeum AK w Krakowie poszukuje pamiątek i archiwaliów dokumentujących wysiłek zbrojny żołnierza polskiego w II wojnie światowej. Zapraszamy do współpracy - Robert Springwald - Muzeum AK - rspringwald@muzeum-ak.pl

Fot. i tekst – Robert Springwald
Fot. archiwalne - www.polishairforce.pl