Dzień Pamięci (Memorial Day) to jedno z najbardziej symbolicznych świąt w Stanach Zjednoczonych – czas, w którym wspominamy tych, którzy zginęli w służbie Ojczyzny. Dla milionów Amerykanów to moment refleksji nad tym, jak wysoka była cena naszej wolności. Dla Polonii to także okazja, by przypomnieć, jak ogromny wkład nasi rodacy mieli w historię walk o niepodległość i bezpieczeństwo USA.

Dwaj polscy bohaterowie: Pułaski i Kościuszko

Kazimierz Pułaski – bohater dwóch narodów

Urodzony w 1745 r. w Polsce, Kazimierz Pułaski już jako młody dowódca walczył o wolność ojczyzny w konfederacji barskiej przeciwko rosyjskiej dominacji. Po upadku powstania trafił do Francji, gdzie jego talent militarny został dostrzeżony przez Benjamina Franklina, który zaprosił go do Ameryki.

W 1777 r. Pułaski przybył do Stanów Zjednoczonych i niemal natychmiast włączył się do wojny o niepodległość. Stworzył pierwszy regularny oddział kawalerii w armii amerykańskiej – tzw. Legion Pułaskiego. Walczył m.in. pod Brandywine, gdzie uratował życie Jerzemu Waszyngtonowi. Zginął rok później w bitwie pod Savannah, gdzie został śmiertelnie ranny w czasie szarży.

Dziś uznawany jest za ojca kawalerii amerykańskiej, a jego nazwisko nosi wiele ulic, szkół i pomników w całych USA.

Tadeusz Kościuszko – inżynier wolności

Tadeusz Kościuszko, urodzony w 1746 r., również przybył do Ameryki z przekonania, że walka o wolność to obowiązek każdego patrioty. Wyróżnił się jako wybitny inżynier wojskowy, projektując umocnienia, które odegrały kluczową rolę w bitwie pod Saratogą – jednym z punktów zwrotnych wojny o niepodległość USA.

Później Kościuszko kierował budową twierdzy w West Point – dzisiejszej siedziby elitarnej Akademii Wojskowej Stanów Zjednoczonych. Po powrocie do Polski stanął na czele powstania przeciwko Rosji w 1794 r., pokazując, że jego ideały były uniwersalne.

Thomas Jefferson nazwał go „najczystszym synem wolności, jakiego znał”.

Polacy w mundurach – od rewolucji do współczesności

Pamięć o Pułaskim i Kościuszce to tylko początek. Polacy walczyli ramię w ramię z Amerykanami w każdej wojnie: od wojny secesyjnej, przez I i II wojnę światową, aż po Irak i Afganistan.

Podczas II wojny światowej, w wielu miastach – jak Chicago, Detroit czy Buffalo – co trzeci lub czwarty Polak był w służbie wojskowej. Tysiące zginęły, wielu zostało odznaczonych najwyższymi medalami.

Nie tylko grill i weekend – prawdziwe znaczenie Memorial Day

Choć dziś Memorial Day bywa traktowany jako początek sezonu grillowego i długi weekend, nie zapominajmy, co naprawdę oznacza: wdzięczność dla tych, którzy oddali życie, byśmy mogli żyć w wolnym kraju.

Dla nas, Polonii, to także moment dumy – z naszej historii, z naszych bohaterów i z tego, że Polacy od zawsze byli częścią amerykańskiego snu o wolności.

Cześć i chwała bohaterom. Pamiętajmy. Działajmy. Przekazujmy tę historię dalej.