Czy Putin pomoże bożogrobcom?

Akcję zainicjował Stanisław Osmenda, do działań przystąpiła komisja prawna.

„- Kiedy w 1819 roku Komisja Rządowa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Królestwa Polskiego w Warszawie postanowiła, że dokona kasaty domu generalnego zakonu w Miechowie, majątek bożogrobców miał stać się jej własnością. Bogaty księgozbiór zakonników miał zasilić powstającą Warszawską Bibliotekę Publiczną. 4766 ksiąg zostało włożonych do beczek i tratwami przewiezionych do Warszawy. W 1821 roku trafiły do biblioteki. Ale wybuchło powstanie listopadowe. W ramach represji car zlikwidował bibliotekę. I wówczas Samuel Linde zaangażował się w wywiezienie zbiorów do cesarskiej biblioteki w Petersburgu” - powiedział gazecie jej członek Bartłomiej Czech, od 2012 roku kawaler zakonu.

Po pierwszej wojnie światowej, na mocy traktatu ryskiego, framenty zbiorów zwrócono różnym instytucjom. Jedne księgi trafiły do Archiwum Państwowego, inne do Biblioteki Czartoryskich w Krakowie.

„- Prawdopodobnie ani w 1819, ani w 1821 roku nie przeprowadzono inwentaryzacji zbiorów bożogrobców. Jeśli została wykonana, to jest w Archiwum Głównym Akt Dawnych” - dodał mecenas Czech.

Jeżeli okaże się, że część księgozbioru ocalała i jest nadal w Petersburgu, rozpoczną się starania o jego odzyskanie.

„- Trzeba podjąć działania na drodze dyplomatycznej. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego będzie musiało wystosować pismo do odpowiedniego ministerstwa w Rosji” - stwierdził mec. Czech na łamach „P-GK”.

Osmenda zwraca uwagę, że te akcji może sprzyjać fakt, iż prezydent Rosji Władimir Putin jest kawalerem prawosławnego Zakonu Grobu Bożego.

Gdyby udało się odzyskać księgozbiór, konieczne będzie wskazanie miejsca, w którym miałby być przechowywany. Mógłby on trafić Muzeum Ziemi Miechowskiej lub biblioteki zakonu

„Warto zauważyć, że nie wszystkie księgi zakonników udało się wywieźć. Stanisław Osmenda podkreśla, że niektóre zostały ukryte. Jednak część ksiąg strawił w znacznej mierze pożar w 1839 roku. Te, które ocalały, kilka lat temu skatalogował ks. dr Andrzej Gliński-Boksiński. Cennym zabytkiem jest antyfonarz klasztorny, oprawiony w deski obite białą skórą, z herbem Leliwa, z 1562 roku, pisany gotykiem na 226 kartach pergaminowych, ozdobiony pięknymi, barwnymi inicjałami i miniaturkami. Odnaleziono w nim jeden z unikatów wielogłosowej polskiej muzyki średniowiecznej, trzygłosową kompozycję z XV wieku: <Laus Domino resorat>. Wartościowy jest także kancjonał z XV wieku, pt. <Notae musicae cum regulis> oraz drugi sprzed 1576 roku, oprawiony w skórę. Skarby bożogrobców, nie tylko księgi, przypominają o dawnej świetności klasztoru. Jednak obecny skarbiec jest jedynie namiastką dawnego bogactwa” - czytamy w „Polsce-Gazecie Krakowskiej”.

Michał Klonowski
Polish Pages Daily News
Amerykański Portal Polaków